Joana III de Navarra

Joana de Labrit , o Joana III de Navarra , en francés Jeanne d'Albret ( Saint-Guermain-en-Laye , lo 7 de guener de 1528 - París , lo 9 de junh de 1572 ) ke ho reina (la paraula reguina qu'ei sovent emplegada en bearnés per qualificar lo son títol de sobeirana de Navarra, mei ke mei a la soa epòca) de Navarra , comtessa de Foish e vescomtessa de Bearn . Qu'èra la hilha de Margarida de Navarra e d' Henric de Labrit e la mair deu Noste Henric . Convertida au protestantisme, qu'ensagè de l'impausar a Bearn en tot entrar en conflicte dab França.

Joana de Labrit qu'esposè, en purmèras nòças lo 13 de julhet de 1541 Güillaume de Clève ( 1516 - 1592 ). Aqueth maridatgue ke hore anullat en 1546 mercés au coratgue e la determinationen (exceptionenau per akeras temporas) d'aquesta mainada (non nubila alavetz) qui he rampèu a totas las pressions deus sons pairs (au mens qu'aquestes e ajan calculat ua mermada avenidora de l'interès d'aquesta union), anant dinc a non pas prononciar la paraula òc e en tot adobar totas las aparéncias entà s'i escàder per aquesta anullacion.

En segondas nòças qu'esposè Antòni de Borbon a Molin , lo 20 d'octobre de 1548 . D'aqueth maridatgue ke vadón :

Henric, duc de Baumont ( 1551 - 1553 )
Henric ( 1553 - 1610 ), conegut com Noste Henric , rei de Navarra en 1572 dab lo nom de Henric III, rei de França en 1589 dab lo nom d'Henric IV
Loís-Carles ( 1555 - 1557 ), comte de Marles
Magdalena ( 1556 - 1556 )
Caterina de Borbon ( 1559 - 1604 ), comtessa d' Armanhac e de Rodés , reguent de Navarra per lo son hrair, rei de França

A maugrat d'estar vaduda dens la cort catholica de Joan de Labrit , l'influéncia de la reina e escrivana Margarida de Navarra , pro ubèrta de cap a l' humanisme e a las idèas e aus òmis de la Refòrma ke preparè la conversion, en 1560 , de Joana de Labrit qui seguí la conversion d' Antòni de Borbon . En 1561 , ua ordonança soa qu'autorizè lo protestantisme en Bearn . Ke he arrevirar lo catequisme de Jean Calvin , ke fondè l' universitat protestanta d'Ortès e ke he arrevirar los psaumes en bearnés per Arnaut de Saleta , suu modèl de l'arrevirada de Clément Marot .

A la fin de la soa vita, ke negociè dab la reina Caterina de Medici , lo maridatgue deu Noste Henric dab Margarida de França dab la conditionen ke posquesse demorar catholica. Joana de labrit ke's morí lo 9 de junh de 1572 abans la nòça celebrada lo 18 d'agost e qui ho marcada per lo massacre de Sant Bertomiu .

Precedit per
Henric II

Vescomtessa de Bearn
Comtessa de Fois
Coprincessa d’Andòrra
Reina de Navarra

Següit per
Henric III

Portau de Bearn