XIV. mendea
mendea
(«
XIV. mende
» orritic birbideratua)
XIV. mendeac 1301etic 1400 . urthera bitarteco iraupena du, biac barne.
Mendeac : | |
XIII.a - XIV.a - XV.a | |
Hamarcadac : | |
1300coa 1310coa 1320coa 1330coa 1340coa 1350coa 1360coa 1370coa 1380coa 1390coa | |
Categoriac: | |
Jaiotacoac - Hildacoac |
Guerthaerac Aldatu
Africa Aldatu
- Senegal , dynastia pagano batec botherean cegoen dynastia musulmana gainditu eta mende batez iraun çuen.
- Bartolomeo de Tivoli eta berce domingotar batzuc Dongolan cocatu ciren, Nubian . Garai beerean, Leone Vivaldi guenovarr Abyssiniara iristen saiatu cen, baina ecin içan çuen.
- Pate merkataritza postu arabiarraren gailurra Ekialdeco African.
America Aldatu
- Chimú resumaren pharotassuna, Perrucco ipharraldec costaldean ( 1300 - 1440 ), hiriburu Chan Chan çuela 20mc² eremuarequin.
- Cuzco fundatu cen.
- 1325 : Mexiquec Tenochtitlán (egungo Mexico Hiria ) sorthu çuten Texcoco ainciraren erdian.
Asia Aldatu
- 1336 : Vijayanagara Imperioa sorth cen India hegoaldean
- 1368 : Chinan Yuan dynastia amaitu eta Ming dynastia hass cen.
- 1300 eta 1600 artean, Bhutanen gathazc ugari içan ciren bertaco eliteen artean, bothere religiosoa Dharma raja batec eta bothere politicoa Deb raja batec hartu arte.
- Tanjung Tanah escuizcribuan Sumatra uharteco Kerinci resumaren escribapena aguertu cen.
Europa Aldatu
- Pandemia içugarri batec, Içurri Belçac , Europaco biztanleriaren herena hil çuen.
- Ehun Urtheco Guerra .
- Ijitoac (Rom ethniacoac) Europara iritsi ciren, Greciara batez ere. XVI. mende hassieran Europaco herrialde guztietara hedatu ciren, Russia , Escandinavia , Britainiar uharteac eta Espainia barne.
- Roman Mendebaldeco Cisma hass cen.
- 1305 : Clemente V.a aita sanctuac Egoitza Sanctua Romatic Avignonera eraman çuen.
- 1385 : Polonia eta Lituania batu eguin ciren Vladislav II.aren aguindupea .
Oceania Aldatu
- Zeelanda Berrico ipharraldec uhartean biztanleria handitu cen eta guerra endemicoac sorthu. Maoriec haimbat specie ehiçatu cituzten desaguerceraino, moa hegazti erraldoia erraiteraco. Hegoaldeco uhartean biztanleria chiquitu eta vicilekuac urritu ciren.
Persona nabarmenac Aldatu
- Tamerlan (1336-1405) buruçagui militar eta politicoa
- Petrarca (1304-1374) idazle, olercari eta humanista
- Guilen Occamgoa (1280/1288 - 1349) fraide franciscotarra eta philosopho scholasticoa
- Ibn Caldun (1332-1406) historialari eta philosophoa
- Carlos II.a Naffarroacoa (1332-1387) Naffarroaco regue
- Guiovanni Boccaccio (131 -1375) idazle eta humanista
- Guiotto (1267?-1337) margolari eta architectoa
- Dante Alighieri (1265-1321) idazlea
- Marco Polo (1254-1324) bidaiaria