XII. mendea
mendea
XII. mendeac 1101etic 1200 . urthera bitarteco iraupena du, biac barne.
Mendeac : | |
XI.a - XII.a - XIII.a | |
Hamarcadac : | |
1100coa 1110coa 1120coa 1130coa 1140coa 1150coa 1160coa 1170coa 1180coa 1190coa | |
Categoriac: | |
Jaiotacoac - Hildacoac |
Guerthaerac Aldatu
America Aldatu
- Thule cultura ( 1100 - 1600 ) ekialderanz hedatu cen America articoan, eta Groenlandia eta Siberia ekialdeco escualdea memperatu. Egungo inuitac cultura honen oinordecoac dira.
- Toltequen culturaren gaimbehera.
Africa Aldatu
- Ifé civilizationec egungo Nigeria hego-mendebaldean garatu ciren.
- Çandj costaldean, egungo Tançanian , Quilwaco sultanerriac abantaila hartu çuen berce arabiar eta persiar hirien gainean XIV. mendera arte.
- Sadi dynastiac, jathorriz Arabiacoa, Maroccon cocatu cen.
Asia Aldatu
- Polonnaruwa hiriac Anuradhapura ordezcatu çuen Ceilango hiriburu.
- Japonian , Guempei Guerrac Heian Aroaren amaiera eta Camacura Aroaren hassier marcatu çuen.
- Mongolian , mongolen lehen statuac eratzen hassi ciren.
- Erdialdeco Asian barrena bidaian joan ondoren, Benjamin Tuteracoa içan cen Mendebaldeco culturan Tibet aiphat çuen lehena.
- David IV.a Georguiacoac herri turkicoac camporatu eta Georguiaco Resuma eçarri çuen.
- Gurutzadac : bigarrena ( 1146 - 1149 ), hirurgarrena ( 1187 - 1192 ) eta laurgarrena ( 1198 - 1204 )
Europa Aldatu
- 1119 : Templuco Ordena sorth cen.
- 1120 eta 1190 artean, arabiar sciencien aurkicunça garaia içan cen (arithmetica, aljebra, astronomia, medicunça, chimica): Al Cuwarizmi, Avicena , Al Gaçali eta ancinaco greciarren itzulpenac, batez ere, Aristotelesenac , Euclidesenac eta Ptolomeorenac .
- Anglaterraco Guerra Civila ( Anarchia ).
- 1146 : Eugenio III.a aita sanctuac Bigarren Gurutzada eguitec deia eguin çuen.
- 1187 : Gregorio VIII.a aita sanctuac Hirurgarren Gurutzada eguitec deia eguin çuen.
- 1180 : Donostia hiribildua fundatu cen
- 1198 : Innocencio III.a aita sanctuac Laurgarren Gurutzada eguitec deia eguin çuen.
Cultura Aldatu
- Architectura gothicoa sorth cen.
- Angcor Wat templu-hiria eraiqui cen.
Persona nabarmenac Aldatu
- Bhascara II.a mathematicari
- Leonardo Fibonacci mathematicari
- Alfonso I.a Naffarroacoa (1104–1134)
- Garcia V.a Berreçarlea (1134–1150)
- Anso VI.a Jaquinsua (1150–1194)
- Anso VII.a Indarsua (1194–1234)