X. mendea
mendea
(«
X. mende
» orritic birbideratua)
X. mendeac 901etic 1000 . urthera bitarteco iraupena du, biac barne.
Mendeac : | |
IX.a - X.a - XI.a | |
Hamarcadac : | |
900coa 910coa 920coa 930coa 940coa 950coa 960coa 970coa 980coa 990coa | |
Categoriac: | |
Jaiotacoac - Hildacoac |
X. mendea Europaco historian behe-punctutzat harcen da. Chinan ere nahasmen politicoco garaia içan cen. Mundu musulmanean ordea, culturaren gailurra içan cen, batez ere Iberiar peninsulan eçarri cen Cordobaco Califerrian. Gainera, X. mendea Biçanciar eta Bulgariar Imperioen gailurra içan cen.
Guerthaerac Aldatu
Africa Aldatu
- 909 inguru: Fatimitar Califerria sorth cen gaurco Algeria ekialdean.
- 948 inguru: Nri Resuma hass cen gaurco Nigeria hego-ekialdean.
- 980 inguru: Al-Azhar Universitatea eçarri cen Cairon
- Nubiaco resuma hristaua opharotassunaren eta bothere militarraren gailurrera iritsi cen.
America Aldatu
- Betherri erdialdeco Maia civilizationea gaimbehera eguin çuen. Maien Aro classicoaren amaiera eta Maien Aro classico ondocoaren hassiera.
- Tolteca civilizationearn goracada gaurco Mexicon
- Anasaci culturaren urrhezco aroa (II. Pueblo Aroa)
- Mississippico cultura hassi cen gaurco Statu Batuen hegoaldean
Eurasia Aldatu
- 965 : Quieveco Rusac Caçaria erass eta garhaitu çuen.
Asia Aldatu
- Templu buddhistac eraiquitze hassi ciren Bagan hirian, gaurco Birmanian
- 919 : Bolbora lehen aldiz erabili cen gudu batean (Lang-shan Jiang guduan) Chinan .
- 910 : Chola dynastiaco Parantaca I.ac Pandyan resuma India hegoaldetic Sri Lancara egotzi çuen.
- 928 : Ciyarida dynastia Persia ipharraldean eçarri cen.
- 936 : Goryeo dynastiac Ondoco Hirur Corear Resumac batu cituen.
- 993 : Yemengo capitain Abu Himyarita itsasguiçona Guangzhou -co portua ikuscatu çuen.
- Seljucarrac islamdu ciren.
Europa Aldatu
- Guiçatalde biquingoac Francia ipharraldea cocatu ciren.
- Cluny fundatu cen, lehen ordena monastico federatua
- 917 : Bulgariarrec biçanciar armada deuseztu çuten Aquelooco Guduan , Erdi Aroco gudu odolsuenetacoan.
- Magyarren (Hungariarren) çalditeriac cembait sarraldi eguin cituen Mendebaldeco Europan (47 sarraldi Alemanian, Italian eta Francian, 899 – 970 )
- 966: Mieszco I.a , Poloniaco lehen duquea, christautu cen
- Moravia Handiaren gaimbehera
- Erdi Aroco croatiar statua Croatiar Resuma bihurtu cen, Tomislav reguearen mendean.
- Elhur-oreinac eta harçac Britainiar Uharteetatic desaguert ciren.
- Lehoia Europa ossotic desaguertu cen, azquenecoac Caucasoan ceudela.
Oceania Aldatu
- Tu'i Tonga Imperioa sorth cen gaurco Tongan
Persona garrancitsuac Aldatu
- Abderraman III.a (889 – 961) Cordobaco califa
- Anso III.a Garcez Nagussia (992 - 1035) Iruñeco regue
- Eric Gorria (950-1003) itsasguiçon biquingoa
- Hugues Cappet (940 inguru - 996) cappetar leinuco lehenengo Franciaco regue
- Niceforo II.a Focas (913-969) Byzancico emperadore