Urtharrilaren 7
data
Urtharrilen 7 a gregoriotar eguteguiaren urtheco çazpigarren eguna da. 358 egun falta dira urthea amaitzeco, 359 egun bisurteetan .
Guerthaerac aldatu
Euscal Herria aldatu
- 1517 - Henrique II.a Naffarroacoaren reguealdiaren hassiera Naffarroaco Resuman .
- 1555 - Joana III.a Naffarroacoaren reguealdiaren hassiera Naffarroaco Resuman.
- 2007 - 2012co urtharrilaren 7co manifestationea : Bilbaoco erdigunean Eguin Deçagun Bidea plattaformac deithuta, euscal preso eta iheslarien alde hamar millaca lagun manifestatu ciren.
- 2008 - Arrasaten , etaquideac içaiteare accusationepean, Espainiaco Guardia Civilac bi gazte lesacar atchilot cituen, eta horietaco bat Donostia Hospitaleco arta intensiboco gunean ingressatu çuten, incommunicaturic. Ondoren, bi gazteec torturac salhat cituzten.
- 2010 - Bi emacume hil ciren Hondarribian , euren etchean phiztutaco sutean.
- 2012 - Presoen aldeco manifestatione batean 90.000 persona inguru bildu ciren Bilbaon
Mundua aldatu
- 1906 - Saionji Quinmochi politicaria Japoniaco Lehen Ministro icendatu çuten.
- 1959 - Statu Batuec Cubaco Fidel Castroren governu berria hainçatetsi çuten.
- 1965 - ELN-UC sorth cen Colombian , Castroren aldeco guerrilla.
- 1980 - Indira Gandhiren alderdi politicoac Indiaco hautescundeac irabaci cituen.
- 2015 - Charlie Hebdoren aurkaco attentatua : Franciaco Paris hiriburuan Charlie Hebdoren aldizcariaren egoitzaren aurkaco attentatua jaço eta 12 lagun hil eta berce 4 çauritu cituzten.
Arte eta cultura aldatu
Euscal Herria aldatu
- 2009 - Eusco Jaurlaritzac sorthutac Etchepare Euscal Institutua , munduan euscara eta euscal cultura sustatzeco eracundea, abian jarri cen.
Mundua aldatu
- 1955 - Bad Day at Black Rock ("Egun Caxcarra Black Rocken") filma estreinatu cen, John Sturguesec çucendu eta Spencer Tracy , Robert Ryan , Anne Francis , Dean Jagguer , Walter Brennan , Ernest Borgnine eta Lee Marvin actoreec anceztu çutelaric.
- 1982 - Fame ("Fama") statubatuar telesaila ospetsuaren lehen emissionea.
- 1990 - Pisaco dorrea ( Italia ) itchi çuten segurtassun falta cela eta. Ordutic 10 urthe componqueta lanetan egon cen, 2001ean berriro visitarei çabalduz.
Sciencia eta technologia aldatu
Euscal Herria aldatu
Mundua aldatu
- 1610 - Galileo Galileic Jupiterren 4 satellite ikussi cituen aldi berean: Calisto , Europa , Ganimedes eta Io .
- 1927 - New York eta London artean telephono bidezco lehen nationearteco elkarrhizqueta eguin çuten.
- 1968 - Surveyor 7 sovietar spacionciac Ilharguian lurratu çuen.
- 1970 - NASAc Surveyor VII ilharguira bidali çuen.
Quirolac aldatu
Euscal Herria aldatu
Mundua aldatu
Jaiotzac aldatu
Euscal Herria aldatu
- 1576 - Julian Cortaçar , bizcaitar apheça, Tucumángo aphezpicu eta Bogotaco arçapezpicua (h. 1630 ).
- 1782 - Mattin Larralde , laphurta idazlea (h. 1821 ).
- 1792 - Juan Etchamendi , naffa versolaria (h. 1879 ).
- 1865 - Joxepa Antoni Aramberri Petriarena Xempelar , guipuzcoa ehulea eta versolaria (h. 1943 ).
- 1881 - Concha Catalá , euscal actorea (h. 1968 ).
- 1887 - Antonio Vega de Seoane Etcheberria , guipuzcoa empresaburu eta ingeniaria (h. 1943 ).
- 1890 - Enrique Nieto , euscal herritar margolaria (h. 1963 ).
- 1899 - José Landaçabal, Lacatos , bizcaitar footballaria (h. 1970 ).
-
1900
-
- Alberto Duñabeitia , bizcaitar footballaria (h. 1988 ).
- Victor Ruiz Añibarro , guipuzcoa cacetari eta idazlea (h. 1970 ).
- 1907 - Nicanor Çabaleta , donostiar musicaria, harpa-jotzaile guisa mundu ossoan famatua (h. 1993 ).
- 1909 - Xabier Olhaçabal , laphurta apheça eta missionelaria (h. 1988 ).
- 1910 - Julio Jauregui Lasanta , bizcaitar politicaria (h. 1981 ).
- 1911 - Julian Ajuriaguerra , francian aritutaco bilbaotar neuropsychiatra eta psychoanalysta (h. 1993 ).
- 1914 - Seberiano Aiastui , aphez ibiltaria , guipuzcoa aphez eta missionelaria (h. 2007 ).
- 1915 - Felix Erdocia , euscal arraunlaria eta arraun entrenatzaile eta çucendaria (h. 2010 ).
- 1918 - Menchu Gal , guipuzcoa margolaria (h. 2008 ).
- 1927 - Ignacio Javier Gomara , naffa advocatu eta politicaria (h. 2022 ).
-
1931
-
- Ignacio Arocena , donostiar idazlea eta Historia cathedraduna Bermeoco Bacheliergo Institutuan (h. 2003 ).
- Margarita Olhañeta , bizcaitar guiçarte-ekinçailea, irrati collaboratzailea, Eibar aldizcarico çucendaria.
- 1945 - José María Benavides , guipuzcoa quirolaria, belharen class ascotan aditua, eta idazlea.
- 1946 - Federico Garraus , naffa pilotari ohia.
- 1951 - Milla Beldarrain , guipuzcoa idazlea.
- 1957 - José Ramón Oiarçabal , guipuzcoa arraunlari ohia.
- 1964 - Piço Gómez , guipuzcoa footballari ohia.
- 1973 - Jesús Emilio Díez de Mier , bizcaitar footballari ohia.
-
1974
-
- Ines Etcheguibel , bizcaitar rugby jocalari eta entrenatzaile ohia.
- Julen Guerrero , Athleticeco footballai ohia.
- 1975 - Estitchu Arocena , naffa versolaria.
- 1977 - Harcaitz Çubiri , guipuzcoa idazlea.
- 1991 - Miquel Elorça , guipuzcoa chirrindularia.
- 1997 - Cauldi Odrioçola , guipuzcoa escuballoin jocalaria.
- 2001 - Maitane Alonso , bizcaitar ikerçailea eta medicunça ikaslea EHUn.
- 2002 - Miquel Escobar , bizcaitar footballaria.
Mundua aldatu
- 1502 - Gregorio XIII.a Aitasantua (h. 1585 ).
- 1746 - Georgue Elphinstone , Britainia Handico almirantea eta Keitheco I. bizcondea (h. 1823 ).
- 1768 - Joseph Bonaparte , corsicar advocatu , diplomaticoa eta politicaria, Napoleon Bonaparteren anai çaharra (h. 1844 ).
- 1800 - Millard Fillmore , Ameriquetaco Statu Batuetaco 13. Presidentea (h. 1874 ).
- 1830 - Albert Bierstadt , alemaniar jathorrico statubatuar margolaria (h. 1902 ).
- 1844 - Bernadette Soubirous , occitaniar sanctu , Lurdaco Ama Virginaren aguerpene lekuco (h. 1874 ).
- 1845 - Luis III.a Bavariacoa , Bavariaco azquen reguea (h. 1921 ).
- 1852 - Paschal Dagnan-Bouveret , franciar margolaria (h. 1929 ).
- 1853 - Ditlev Bluncc , daniar margolaria (j. 1798 ).
- 1858 - Eliecer Ben-Yehuda , lituaniar-judu lexicographo eta eguncari arguitaratzailea (h. 1922 ).
- 1864 - Seo Jae-pil , Hego Coreaco independenciaren aldeco ekinçaile, politicari, cacetari eta medicua (h. 1951 ).
- 1871 - Émile Borel , franciar mathematicaria eta politicaria (h. 1956 ).
-
1873
-
- Charles Péguy , franciar idazle eta philosophoa (h. 1914 ).
- Adolph Çucor , hungariar jathorrico statubatuar cinema çucendaria (h. 1976 ).
- 1876 - Rafael Barrett , espainiar idazlea eta pensalaria (h. 1910 ).
- 1879 - Enrique Díez Canedo , espainiar idazle eta itzulçailea (h. 1944 ).
- 1883 - Andrew Cunningham , Resuma Batuco almirantea (h. 1963 ).
- 1889 - Francis Poulenc , franciar musicaguilea eta piano-jotzailea (h. 1963 ).
- 1891 - Çora Neale Hurston , statubatuar anthropologa eta idazle folklorista, Harlemgo Phizcundeco personaia garrancisua (h. 1960 ).
- 1902 - Georgue Quingsley Cipf , statubatuar hizcunçalaria (h. 1950 ).
-
1912
-
- Charles Addams , statubatuar comiquiguilea (h. 1988 ).
- Guiorguio Caproni , italiar poeta (h. 1990 ).
- 1914 - Thaiço Cawamoto , japoniar footballaria (h. 1985 ).
- 1915 - Alecsandra Ovtchinnicova , Jacutiaco Sovietar Republica Socialista Autonomoco presidentea (h. 2009 ).
- 1919 - Julián Gállego , espainiar arte-criticari eta historialaria (h. 2006 ).
- 1920 - Edmund Barton , lehendabicico Australiaco lehen ministroa (j. 1849 ).
- 1921 - Felícia Fuster i Viladecans , cataluniar poeta, pictore eta itzulçailea (h. 2012 ).
-
1922
-
- Jean-Pierre Rampal , franciar flautista, munduco ospetsuenetacoa (h. 2000 ).
- Fatafehi Tuʻipelehaque , Tongaco princea (h. 1999 ).
- 1924 - Anna Maestri , italiar actorea (h. 1988 ).
-
1925
-
- Guerald Malkolm Durrell , britainiar naturalista eta idazlea (h. 1995 ).
- Pierre Gripari , franciar idazlea (h. 1990 ).
- 1928 - William Peter Blatty , statubatuar idazle, cinema çucendari eta ekoizlea (h. 2017 ).
- 1932 - Max Gallo , franciar politicari, historialari eta idazlea (h. 2017 ).
- 1934 - Tassos Papadopulos , Cipreco presidentea (h. 2008 ).
- 1936 - Jean-Pierre Thystère Chicaya , Congoco Republicaco presidentea (h. 2008 ).
-
1938
-
- Patricc John , Dominicaco lehen ministroa (h. 2021 ).
- Roland Topor , franciar diseinatzailea eta francesezco idazlea (h. 1997 ).
-
1939
-
- Romualdo Arppi Filho , brasildar football ephailea (h. 2023 ).
- Tom Quiernan , irlandar rugbylaria (h. 2022 ).
- 1941 - John E. Walquer , britainiar chimicaria, 1997co Chimicaco Nobel Saria .
-
1942
-
- Vasily Alecseyev , sovietar pisu-jassotzailea, munduco guiçonic indarsuena içandacoa (h. 2011 ).
- Tacao Nishiyama , japoniar footballaria.
- 1943 - Sadaco Sasaqui , Hiroshimaco nesca gaztea, baquearen aldeco muguimenduetan referente eçaguna (h. 1955 ).
-
1948
-
- Coloman Gögh , checoslovaquia footballaria (h. 1995 ).
- Ichirō Miçuqui , japoniar abeslaria, musicaria eta actorea (h. 2022 ).
- 1949 - Brian Haw , angles ekinçailea, Irac eta Afganistango guerren aurka campaldi-protesta baquetsu bat ethengabe burutzeagatic eçaguna (h. 2011 ).
- 1950 - Juan Gabriel , mexicar abeslari, compositore eta actorea (h. 2016 ).
- 1954 - Rita Irasema , espainiar barietate-artista, abeslaria, compositorea, guidoilaria eta televista-aurkezlea .
- 1956 - David Caruso , statubatuar actorea.
- 1957 - Catie Couric , statubatuar televista aurkezlea.
- 1959 - Helena Corbellini , uruguayar idazlea, iracaslea eta cacetaria.
- 1962 - Alexander Duguin , russiar philosopho, analysta eta stratega politicoa.
- 1963 - Carmen Machi , espainiar actorea.
- 1964 - Nicolas Cague , statubatuar actorea.
- 1967 - Nicc Clegg , britainiar politicaria eta leguebilçarquidea.
- 1969 - Claudia Amengual , uruguayar idazle eta itzulçailea.
- 1971 - Jeremy Renner , statubatuar actorea.
- 1975 - Veto , brasildar footballari ohia.
-
1977
-
- Dustin Diamond , statubatuar actore, comico eta cinema çucendaria (h. 2021 ).
- Sofi Ocsanen , finlandiar idazlea.
- 1978 - Carla Avelar , persona transgueneroen aldeco salvadortar ekinçailea.
- 1980 - David Arroyo , espainiar chirrindulari ohia.
-
1982
-
- Lauren Cohan , britainiar-statubatuar actorea.
- Ruth Negga , irlandar-ethiopiar actorea.
- Jade North , australiar footballaria.
- 1984 - Xavier Margairaz , suitzar footballaria.
- 1985 - Lewis Hamilton , 1 Formulaco britainiar pilotua.
- 1986 - Keisuque Funatani , japoniar footballaria.
-
1987
-
- Davide Astori , italiar footballaria (h. 2018 ).
- Lyndsy Fonseca , statubatuar actorea.
- Michael McGlinchey , zeelandaberritar footballaria.
- Sirusho , armeniar abeslari, musicaguile eta pianista.
- 1988 - Haley Bennett , statubatuar abeslari eta actorea.
-
1989
-
- John Deguencolb , alemaniar chirrindularia.
- Eliçabeth Loaiça Junca , colombiar modello, influencer, edertassun reguina eta noizbehincaco actorea.
- Hacel Tucquer , statubatuar emacumezco actore pornographico ohi transexuala.
- 1990 - Gregor Schlierençauer , austriar esqui-jaucilaria.
-
1991
-
- Eden Haçard , belgicar footballaria.
- Bongui Mbonambi , hegoafricar rugbylaria.
- MJ Rodriguez , statubatuar emacumezco actore transgueneroa.
- Alen Stevanović , serbiar footballaria.
- Ivelin Vasilev , bulgariar footballaria.
- 1993 - Jan Oblac , esloveniar footballaria.
-
1995
-
- Henric Mas , espainiar chirrindularia.
- Blanca Padilla , espainiar modelloa eta diseinatzailea, Victoria's Secret-eraco bi aldiz desfilatu duen lehen espainiarra.
- 1997 - Brais Méndez , galiciar footballaria.
- 1998 - Chanel Santini , statubatuar actore pornographicoa.
- 1999 - Yuto Horigome , japoniar scateboarderra.
Heriotzac aldatu
Euscal Herria aldatu
- 1686 - Miguel Abendaño Eztenaga , guipuzcoa theologo jesuita, Guipuzcoan imprimatutaco lehen liburuaren idazlea, Madrilen (j. 1617 ).
- 1762 - Manuel Montiano , bizcaitar general eta politicaria, Madrilen (j. 1685 ).
- 1835 - Matías Maestro , arabar apheça, architectoa, margolaria, musicaria, idazlea eta sculptorea , Liman (j. 1766 ).
- 1941 - Thomas Biurrun , naffa articuluguilea (j. 1878 ).
- 1948 - María Maeztu , euscal pedagogo eta hecitzailea, Bons Airesen (j. 1881 ).
- 1949 - Miguel de los Santos Díaz , naffa aphez eta gotzaina, Cartagenan (j. 1885 ).
-
1950
-
- Fabien Hastoy , çuberoar idazle eta iracaslea (j. 1869 ).
- Jose Borboi-Parmacoa , Parmaco duquegaia, Luccan (j. 1875 ).
- 1980 - Javier Redin , naffa organista eta abesbatza-çucendaria (j. 1922 ).
- 1987 - Jesús Narro , guipuzcoa footballaria (j. 1922 ).
- 2009 - Jose Ramon Aranguren Iraiçotz , Herri Batassuneco cinegotzi ohia Iruñeco udalan eta Eguin eguncarico Orain SA arguitaletcheo conseilaria, 18/98co aucipetua (j. 1938 ).
- 1991 - Ricardo Garcia Villoslada , naffa historialaria (j. 1900 ).
-
2000
-
- Justi Arenaça , Vasquita I , guipuzcoa erraquetista (j. 1919 ).
- Miguel Iraçusta , guipuzcoa aizcolaria, segalaria, guiçomprobalaria, akuilaria, corricalaria eta jocoraco aharien jabea (j. 1925 ).
- 2009 - Jose Ramon Aranguren , euscal herritar politicaria (j. 1938 ).
-
2016
-
- André Courrègues , euscaldun moda sorçailea, minigona modan jarri çuelaco ospetsua, Neuilly-sur-Seinen (j. 1923 ).
- Felix Çubiaga Atcha , bizcaitar footballaria (j. 1945 ).
- 2017 - Chetchu Ugalde , bilbaota cacetaria, televista aurkezlea eta irrati errataria (j. 1960 ).
- 2021 - Mitchel Unçueta , bizcaitar politicari eta economialaria (j. 1932 ).
Mundua aldatu
- 1285 - Carlos I.a Napolicoa , Napoli eta Siciliaco lehenengo reguea (j. 1227 ).
- 1325 - Derauconisio I.a Portugalgoa , Portugalgo reguea (j. 1261 ).
- 1451 - Amadeo VIII.a Savoiacoa , antipapa (j. 1383 ).
- 1536 - Catalina Aragoicoa , Aragoi eta Gaztelaco Infanta, Anglaterraco reguina (j. 1485 ).
- 1619 - Nicholas Hilliard , angles urrheguile eta miniatura eguilea (j. c. 1547 ).
- 1655 - Innocencio X.a , Aita sanctua (j. 1574 ).
- 1715 - François Fénelon , franciar arçapezpicu eta theologoa (j. 1651 ).
- 1722 - Antoine Coypel , franciar margolaria (j. 1661 ).
- 1758 - Allan Ramsay , scotiar poeta (j. 1686 ).
- 1830 - Thomas Lawrence , angles margolaria (j. 1769 ).
- 1882 - Ignacy Łucasiewicz , poloniar pharmaceuticoa (j. 1822 ).
- 1892 - Muhammad Tawfiq , Egyptoco khedivea (j. 1852 ).
- 1893 - Jocef Stephan , austriar physicaria (j. 1835 ).
- 1912 - Sophia Jex-Blaque , angles iracasle, physicari eta feminista, emacumeac Universitatera sarcearen leaderra (j. 1840 ).
- 1920 - Edmund Barton , australiar politicaria eta ephailea (j. 1849 ).
- 1932 - André Maginot , franciar politicaria (j. 1877 ).
- 1933 - Herbert John Louis Hincler , australiar hegalaria (j. 1892 ).
- 1943 - Nicola Tesla , serbiar-statubatuar physicari, mathematicari, asmatzaile eta ingeniari electricoa (j. 1856 ).
- 1944 - Louise Henry Hoover , Ameriquetac Statu Batuetaco Lehen Dama (j. 1874 ).
-
1950
-
- Alfonso Rodrígüez Castellao , galiciar idazle handia, marrazquilaria eta politicaria (j. 1886 ).
- Francisco Villota , Olympiadetan domina bat lorthu çuen lehenengo espainiarra ( Jose Ameçolarequin batera pilotan) (j. 1873 ).
- 1955 - Edward Casner , statubatuar mathematicaria, googol terminoaren divulgatzailea (j. 1878 ).
- 1957 - Jože Plečnic , esloveniar architectoa (j. 1872 ).
- 1984 - Alfred Castler , franciar physicaria, 1966co Physicaco Nobel Saria (j. 1902 ).
- 1986 - Juan Rulfo , mexicar idazlea eta argazquilaria, realismo magicoaren aitzindaria (j. 1917 ).
- 1988 - Trevor Howard , ancerqui, televista eta cinemaco angles actorea (j. 1913 ).
- 1989 - Hirohito , Japoniaco 124. emperadorea (j. 1901 ).
- 1998 - Vladimir Prelog , croatiar-suitzar chimicaria eta universitateco iracaslea, 1975eco Chimicaco Nobel Saria (j. 1906 ).
-
2004
-
- Piotr Cowalsqui , poloniar jathorrico franciar artista (j. 1927 ).
- Ingrid Thulin , suediar ancezlea (j. 1926 ).
- 2005 - Pierre Daninos , franciar idazlea eta cacetaria (j. 1913 ).
- 2006 - Heinrich Harrer , austriar mendiçale, quirolari, geographo eta eguilea (j. 1912 ).
- 2007 - Gunnel Ahlin , suediar idazle eta maistra (j. 1918 ).
- 2009 - Anália de Victória Pereira , angolar politicaria, Alderdi Liberal Democraticoaren politica sorçaile eta presidentea (j. 1941 ).
- 2010 - Philippe Ségüin , Franciaco ministro eta Asamblea Nationaleco presidente ohia (j. 1943 ).
- 2013 - Huell Howser , statubatuar actore eta televista aurkezlea (j. 1945 ).
-
2015
-
- Claudio Colomer , cataluniar cacetari eta politicari carlista. Arabaco governadore civila (j. 1921 ).
- Tadeusz Conwicqui , poloniar idazle eta cinema çucendaria (j. 1926 ).
- Rod Taylor , australiar actorea (j. 1930 ).
-
2015
,
Charlie Hebdoren aurkaco attentatuan
:
- Jean Cabut , Cabu , franciar marrazquiguilea (j. 1938 ).
- Stéphane Charbonnier , Charb , franciar caricaturista eta cacetaria (j. 1967 ).
- Bernard Verlhac , Tignous , franciar marrazquilaria (j. 1957 ).
- Georgues Wolinsqui , franciar marrazquilaria (j. 1934 ).
- 2017 - Mário Soares , Portugalgo presidentea (j. 1924 ).
-
2018
-
- France Gall , franciar ye-ye abeslaria (j. 1947 ).
- Olivia Nova , statubatuar actore pornographicoa (j. 1997 ).
-
2019
-
- Adalbert Ibrahim Cappandji , franciar chirurgo orthopedicoa, escuaren chirurgian specializatua (j. 1928 ).
- Andrés Sorel , espainiar idazle eta criticaria (j. 1937 ).
- 2020 - Eliçabeth Wurcel , statubatuar idazlea eta cacetaria (j. 1967 ).
-
2021
-
- Michael Apted , angles cinema çucendaria (j. 1941 ).
- Vladimir Quiseliov , sovietar eta ucrainar pisu-jaurtitzailea (j. 1957 ).
- Marion Ramsey , statubatuar actorea eta abeslaria (j. 1947 ).
- Neil Sheehan , statubatuar idazlea eta cacetaria, Pentagonoco Paper ekin lothutaco articuluac arguitaratu cituena (j. 1936 ).
- 2022 - Andrés Salcedo , colombiar errataria, berriemailea, idazlea, musicaguilea, aurkezlea eta quirol-cacetaria (j. 1940 ).
-
2023
-
- Russell Bancs , statubatuar elheberriguilea (j. 1940 ).
- Djão , Moçambique jaiotaco portugaldar footballaria (j. 1958 ).
- Adam Rich , statubatuar actorea (j. 1968 ).
- Ken Scotland , scotiar rugbylari eta criquet-jocalaria (j. 1936 ).
Jaiac eta urtheurrenac aldatu
- Sehasca eguteguico icendeguia : Borda/Bordat/Bordaxuri eta Erramun.
Campo estecac aldatu