Wikipedia

San Cernin

Iruñeco burgua

San Cernin ( Jaun Done Sathordi jasso euscarazco traditionean) [1] Iruñeco Alde Çaharreco historico burgu bat da, hiri çaharreco ipharraldean dago. San Nicolas burgua hegoaldean dago eta Nabarreria burgua ekialdean dago.

San Cernin
Alde Çaharra , Iruña

Bandera


Armarria

Map
Icen officiala San Cernin
Sorrera XI. mendea
Cocapena
Udalerria Iruña
Provincia   Naffarroa Garaia
Herrialdea   Euscal Herria
Altuera 454 m
Auçotarra San Cerninar
Posta codea 31001

Historia Aldatu

Sorrera Aldatu

San Cernin burgua Nabarreria burgutic campo sorthu cen auço bat da, hassiera batean Petri Rodezcoa gotzainaren babespean 1100 . eta 1115 urthee artean. Belhaunaldi bakar baten ondoren, Alfonso Borrocalariac , burgue berriaren regimena aguindu çuen, bere vicilagunengana Jacaco forua hedatuz 1129n , gotzainaren prerrogatibei calteric eguin gabe, hau da, herriaren jaun çucena eta bere biztanleei. Hauxe erraiten da Alfonso I.a regueac romancez esleitu guthunean: " ...avos totz les francx qui poblaretz en aquella plana de Sent Cernin de Iruyna ". [2]

Barrutiaren barruan infançoiac, elizguiçonac eta naffarrac installatze debecatu cen, horien hermetismoa guero berretsi celaric, behar ciren ñabardurequin eta, gainera, Francoren seme-alabac ciren vicilagun burguesençat reservatutaco jarduera professionalac cehaztuz. [3] Bertan eçarri ciren francoec merkataritza eta artisautza jarduerac eguiten cituzten [4] , eta batzuec guerora bancari eta prestamista içanen cirenaren aurrecarian eguiten çuten lana: champon aldaquetan [5] .

Bere hiri-schemac, formatu hexagonal eta symmetricoan, bi cale perpendicularrec gurutzatua, hiriguinça-planteamendu global batean pensarazten du. Gainera, harresiz campo handitu cen, Merkatuco Herri Berriarequin (gaur egungo Taconera parquea ) eta Franciscotar eta Mesedeetaco commentuarequin (gaur egungo Basotchoa ). [6]

Ildo beretic, pixcanaca areagotu cen haien arteco lehia, bai hiri çaharreco vicilagun naffarrequin , batez ere haiec juridicoqui haiequin parecatu cituztenetic, bai San Nicolas . Etsaitassunaren ondorioz, liscar borthitzac içan ciren, baita guerra bat ere, ceinetatic, Anso VII.a Azcarraren lagunçarequin, bursa irabaci çuen 1222n .

Batassun Privilegioa Aldatu

Hurrengo urtheetan, Nabarreriac gorphutza hartu çuen berriz ere eta, XV. mendean , aldameneco burguac beren exclusivotassuna eta hizcunça bera galduz joan ciren. 1423an , Batassun Privilegioa eman cen eta, haren bidez, hirur burgüec bat eguin çuten eta elkarren arteco mugac leguez behinçat hautsi eguin ciren, Iruñeco udal bakarra eratuz.

Elkarcearen ondorioen artean, San Cernin Nabarreria eta San Nicolas burgüetatic banatzen çuten ekialdeco eta hegoaldeco harresiac bota/vota ciren. Gainera, Mercaderes calea , Merkatu calea edo Xabier calea sorth ciren, orain bateratuta dauden burgu ezberdinac elkarlotzeco. San Nicolas eta San Cernin artean San Francisco emparança eraiqu cen eta Nabarreria eta San Cernin artean Udal plaça . [7]

Hiriguinça Aldatu

Burgu Gares , Liçarra , Biana , Bastida Rioxa edo Bastida Arberoa beçala, bastida bat da. Iruñeco ordoquico lautada batean dago fincatuta, harresiaren eta Arga ibaiaren eta San Nicolas burguaren artean. Cale nahico çucenac dira oro har, curvaduraren bat dute burgüen muthurretan eta plaça çabalac barnealdean.

Plaçac Aldatu

Burguac laur plaça ditu:

Caleac Aldatu

Politica Aldatu

Naffarroaco Foru hautescundeac Aldatu

San Cernin burgua Alde Çaharra hautes-barrutia da, Iruñeco barrutian . Hauec dira hautescunde-barruti horren emaitzac azquen foru-hautescundeetan:

2019co Naffarroaco hautescundeac Alde Çaharran [8]
Alderdia Voçac %
Euscal Herria Bildu 1 737 %30,49
Gueroa Bai 1 339 %23,50
Navarra Suma 1 268 %22,26
Naffarroaco Alderdi Socialista 619 %10,87
Ahal Dugu 323 %5,67
Izquierda-Ezquerra 255 %4,48
Vox 50 %0,88
Equo 45 %0,19
Naffarroaco Ordezcaritza Cannabicoa 15 %0,26
Sain 9 %0,16
Libertate Naffarra 8 %0,14
Guztira 5 713 %100
2015co Naffarroaco hautescundeac Alde Çaharran [9]
Alderdia Voçac %
Euscal Herria Bildu 1 567 %26,60
Gueroa Bai 1 283 %21,78
Naffar Herriaren Batassuna 1 041 %17,67
Ahal Dugu 947 %16,08
Naffarroaco Alderdi Socialista 308 %5,23
Izquierda-Ezquerra 267 %4,53
Naffarroaco Alderdi Popularra 144 %2,44
Herritarrac - Herritarron Alderdia 102 %1,73
Equo 40 %0,68
Animalien Tractu Charren Contraco Alderdia 33 %0,56
Sain 31 %0,53
Naffarroaco Ordezcaritza Cannabicoa 30 %0,51
Batassuna, Aurrerapena eta Democracia 22 %0,37
Libertate Naffarra 14 %0,24
Guztira 5 923 %100
2011co Naffarroaco hautescundeac Alde Çaharran [9]
Alderdia Voçac %
Euscal Herria Bildu 1 483 %26,11
Naffar Herriaren Batassuna 1 289 %22,69
Naffarroa Bai 1 276 %22,46
Izquierda-Ezquerra 537 %9,45
Naffarroaco Alderdi Socialista 457 %8,05
Naffarroaco Alderdi Popularra 211 %3,71
Ecologistac Marchan 100 %1,76
Naffarroaco Ordezcaritza Cannabicoa 90 %1,58
Naffarroaco Democraten Elkargunea 46 %0,81
Sain 36 %0,63
Batassuna, Aurrerapena eta Democracia 32 %0,56
IXN 21 %0,37
Naparra ta Españico Escuñe 12 %0,21
Guztira 5 590 %100

Garraioa Aldatu

Autobusa Aldatu

Auço honetan Escualdeco Hiri Garraioaren 6 linea daude:

    Escualdeco Hiri Garraioa
San Cernin  
Eguneco Cerbitzua
Gaueco Cerbitzua

Bicycletta Aldatu

Articulu nagussia: « Iruñeco Bidegorrien sarea »

Bicyclettec galçada erabilcen dute, autoec eta oinezcoec beçala, azquen horiec cale guztiac oinezcoençat jarrita dauden burgu batean baitute lehentassuna.

Aparcalekua Aldatu

Cale guztiac oinezcoençat egoquituta daudenez, debecatuta dago bertan aparcatzea. Gainera, Iruñeco Udalac cudeatutaco sarbide-control automaticoco systema baten bidez baimendutaco ibilgailuec baino ecin dute circulatu.

Monumentu eta leku intersgarriac Aldatu

 
San Cernin eliça
 
Athari Berria

San Cernin burguco monumentu eta eraiquin garrancitsuenac honacoac dira:

Referenciac Aldatu

  1. ↑ Iñigo, A.; Salaberri, P.. «Naffarroac anthroponimia XVI. eta XVII. mendeetan» Eusquera (Euscalçaindia : 1422. .
  2. ↑ Lopez de Luçuriaga, Iñaqui. (2021). Naffarroaco resumaren invasionea (1199-1200). (1. arguit. arguitaraldia) Naffarroalde Fundationea ISBN 978-84-09-28872-4 . PMC 1260196145 . (Noiz consultatua: 2021-11-14) .
  3. ↑ Naffarroaco Encyclopedia Handia | Iruñeco San Cernin. (Noiz consultatua: 2020-11-20) .
  4. ↑ VALDEAVELLANO, LUIS GARCIA DE. (1991-01-01). ORIGUENES DE LA BURGÜESIA EN LA ESPAÑA MEDIEVAL. (Noiz consultatua: 2021-09-18) .
  5. ↑ Martinena, Ricardo Cierbide. (1992). «La lengua de los francos de Stellla: intento de interpretación» Archivo de philología aragonesa (48): 9–46. ISSN 0210-5624 . (Noiz consultatua: 2021-09-18) .
  6. ↑ (Gaztelaniaz) Molins Mugüeta, José Luis. «San Cernin Burgua Erdi Aroan» www.unav.edu (Naffarroac Universitatea) (Noiz consultatua: 2020-11-20) .
  7. ↑ «Iruña Harresiac dira» Iruñeco Udala (Noiz consultatua: 2020-11-20) .
  8. ↑ (Gaztelaniaz) «Udal eta Autonomia Hautescundeac 2019 - Foru Hautescundeac - Alde Çaharra barrutia - Iruña» Libertad Digital (Noiz consultatua: 2020-06-20) .
  9. ↑ a b (Gaztelaniaz) «Udal eta Autonomia Hautescundeac 2015 - Foru Hautescundeac - Alde Çaharra barrutia - Iruña» Libertad Digital (Noiz consultatua: 2020-06-20) .

Ikus, gainera Aldatu

Campo estecac Aldatu

" https://eu.wiquipedia.org/w/index.php?title=San_Cernin&oldid=8772315 "(e)tic escuratuta