Petri II.a (Naffarroaco mariscala)

Petri II.a (?, 1454 - Simancas, 1522co açaroaren 24a ) naffar militarra eta Naffarroaco Resumaco 7. mariscala içan cen . Naffarroaco conquistan Naffarroaco armadaren eta agaramontarren buruçagui içan cen.

Petri II.a (Naffarroaco mariscala)
Naffarroaco mariscal 1480 - 1522 ← Philippe Naffarroacoa - Petri Naffarroacoa →
Vicitza
Jaiotza	Naffarroaco Resuma , 1454
Herrialdea	Naffarroaco Resuma
Heriotza	Simancas ,  1522co Açaroaren 24a (67/68 urthe)
Hobiratze lekua	San Pedro Ruacoa eliça
Familia
Aita	Petri I.a (Naffarroaco mariscala)
Seme-alabac	ikussi Petri Naffarroacoa Francisco de Navarra y Hualde (en)
Anai-arrebac	ikussi Philippe Naffarroacoa
Jarduerac
Jarduerac	militarra eta diplomacialaria
Cerbitzu militarra
Parte hartutaco gathazcac	Naffarroaco conquista

Gaztelaco Resumac Naffarroaco Resuma occupat ondoren, naffarrec Resuma berrescuratzeco eguin cituzten bi saiaqueretan Petri içan cen buruçaguia. 1516an , mariscala Içaban barrena Naffarroa Garaian sarth cen, 6.000 soldadurequin . Erroncarico ibarrean 120 erroncariar guehitu citzaizquion. Aldiz, Pyreneoetan bertan Christóbal Villalbac çucendutaco gaztelar armadac naffarrac menderatu cituen. Petri atchilotu eta Atiençaco gothorlekua sarthu çuten preso.

1518an Atiençatic Simancasera eraman çuten; han eguin ceraucon uko, 1520an , Carlos Habsburgocoari leialtassun cin emaiteari ascatassunaren truc, irmotassun ossoz, «Labriteco Joan eta Naffarroaco reguina Catalina Andreari, eta bere aberriari» cin eguina cegoelaco. 1522co açaroaren 24an , semea Hondarribico setioan cegoela, sastatua aurkitu çuten. Ithurri officialec bere buruaz berce eguin çuela erran çuten.

Vicitza

Iruñeco Contuen Gamberaco patioan hil çuen Philippe Beaumontecoac Petri II.aren aita

Gaztaroa

Petriren gurhassoac Petri Naffarroa-Peralta , Naffarroac 5. mariscala, eta Ines Enriquez Lacarra içan ciren . Ez daquigu ez noiz ez non jaio cen; Tafallan seguruenic, bertan baitzuen oinetchea. Badaquigu, ordea, cein guirotan: traditione luceco elkarrequico etsaigo guiroan, Naffarroa-Peralta eta Beaumont etchee artecoan.

Artean haurra cela, 1471n , beaumondarrec bere aita hil çuten Iruñeco Contuen Gamberaco patioan. Philippe seme nagussiac jasso çuen mariscal cargua, baita aita beçala hil ere 1480an beaumondarren celata batean Olivaco monasteriotic guertu . Hor hassi ciren Philipperen anaia Petriren cerbitzuac, 7. mariscal guisa . 1498an Alburquerqueco duquearen alaba Mayor de la Cuevarequin ezcondu cen .

Naffarroaco aztoramenduaren erdian

1506an Tudela de Dueron ibili cen, ituna signatuz Gaztelaco Philippe I.a Ederrarequin , elkarrequic defensan edocein erassoren aurrean, eta Germaniaco Romatar Imperio Sanctuaren buru Maximiliano I.aren onhespen lorthuz. Fernando Catholicoa Gaztelaco regueordetzatic bazterturic cegoela, ez cen guti Naffarroac escuratu çuena oreca çail hari beguira. Baina urthe berean hil cen bat-batean Philippe I.a; Fernandoc aguintea berrescuratu eta hutsaren hurrengo bihurtu cen adosturicoa .

Gainera, aguinte militarrean Cesare Borguiac Petriri itzal eguiten ceraucon eta regueec condottiero ari Resuma defendatzeco ardura eman ceraucoten/cioten. Edonola ere, Aita Sanctuaren semea 1507an Vianaren campoaldean erail çutenean, Petric bere cargua berrescuratu çuen.

Invasioneraco resistenciaren buruçagui

Are frustragarriagoa içan cen 1512co ekaina-uztailean mariscalac Burgosen içandaco missione diplomaticoa, gaztelarren invasionea saihesteco azquen ahaleguina. Badirudi Fernandoc adar jotze hutsa eguin cerauela naffar meçulariei; içan ere, deliberaturic cegoen orduraco Naffarroan sarcera, cirenac cirela mariscalaren bermeac Franciari lagunça ez emaiteco. Pedro mariscala Burgostic itzuli orduco, invadituric cegoen regnua eta Bearnora bidean regue-reguina .

Mariscalaren omenezco sculptura, Tafallan, haren heriotzaren 500. urtheurrenean inauguratua

1512co uztailaren 21ean edo, Burgostic itzulcean, regue-reguinen bilha joan cen Ilhumberrira , Bearnora ihes-bidaia çaincera. Luce gabe Naffarroa Garaira itzuli cen eta, agaramontar gothorlekue buruequin bilduric, plaçac gaztelarrei ordena batean entregatzen eta Fernandori mementoz leialtassuna cin eguiten jardun çuen, regnua berrescuratzeco Bearnon prestatzen ari cen armadaren çain. Abuztu hassieran, Logroñon cegoen Fernandoren pean. Laster eguin çuen ihes, ordea, iraila amaieran, Bearnotic sarcear cegoen armadarequin bildu eta 1512co udazqueneco campaina ascatzailean parte harceco. Açaroan, Iruñearen aurrean, vanguardiaco erassoetan aritu cen. Porrotaren ondoren, ipharralderanz retiratzean, Amaiurco gazteluaren setio gaztelarra aphurtu çuen, berehala ostera ere ihes eguin behar içaiteco .

1515eco amaieran hassi cen Petri Naffarroacoa bere azqueneco campaina prestatzen, Fernandoren heriotzac Gaztelan sorthu cituen tirabirez valiatu nahian. Hori baino lehen, ordea, berce missione diplomatico bat eguin çuen mariscalac 1516 hassiera , Roman , Leon X.aren aurrean, Naffarroaco regue-reguinen escumicua bertan behera gueldi cedin; alferric berriro ere. Marchoan, Bearnotic sarthu ciren tropa legitimistac, regnu barneco agaramontarren alchamenduac bulçatu cituzten, eta beaumondar batzuc ere implicatu ciren.

Azcar reactionatu çuten gaztelarrec. Hiri garrancitsuenetaco agaramontarrac badaezpada bahitu cituzten, eta tropac Pyreneoetara muguit cituzten naffarrei aurre eguiteco. Donibane-Garacin gueldit behar içan çuen naffar reguearen armadac egun batzuetan, hiria ascatu bai baina gaztelua hartu ecinean, eta Orreaga aldera seguitzea deliberatu çuen. Bitartean, mariscala, berce armada batequin, Erroncaribartic passat cen Ilhumberri eta Çangoçaco bidean, guero Iruñean reguearenarequin batzeco asmoz. Alta, Ilhumberri eta Çangoçaco agaramontarrac hirietatic egotziric ceudela jaquinda, planac aldatu cituen: reguearen bilha joan cen Aezcoatic Orreaga aldera, baina Auritzeco lautadan ceuden Christóbal Villalbaren gaztelar tropec moztu ceraucoten/cioten bidea. Atzera berriro, gaztelarrac seguica, Burguiranz Bearnora itzulceco, eta Içaban entregatu behar içan çuen bere burua, marchoaren 25ean. Dena, çorci egunetan .

Azquen urtheac, carcelan

Atiençaco gazteluan egon cen preso Petri 1516 - 1518 bitartean

Aphirilaren hassieran Atiençan itch çuten. Negociatione anhitz eguin cituzten Naffarroaco reguinac, senideec eta agaramontarrequico lothurac cituzten gaztelar handiqui batzuec –nabarmenena, Petriren coinatu Alburquerqueco duqueac eguinic saioa– haren alde. 1516co abenduan, onhartu çuen Gaztelaco regue gazte berriac, Carlos Habsburgocoac , mariscalaren ascatassuna, duquearen bermepean. Aldiz, hura gauçatu baino lehen, Gaztelaco Regue Conseiluac –beaumondarrequin alliaturico gaztelar handiquiec controlaturic– atzera eguitea gommendatu ceraucon regueari, eta 1517co otsaila amaieran bertan behera utzi çuen honec aurreco erabaquia.

Hurrengo urthean, Atiençatic Simancasera eraman çuten mariscala . 1518co maiatzaren 29an , Carlos Habsburgocoaren icenean barkamena escaini ceraucoten/cioten, regueari cinçotassuna cin eguin baceraucon. Petric honela erançun çuen:

(Gaztelaniaz)

«

Una vez más supplico, con toda humildad possible a su Majestad, se sirva demostrar conmigo la magnificencia ke ha de sperarse de semejante Majestad, devolviéndome la libertad entera y el permisso de ir servir a quien estoy obligado. La fidelidad, la limpieça ke su Altessa quiere y estima de sus servidores, yo podré guardarla a los míos, y por ello me tornaré cautivo y esclavo de su servicio.

»

1522co açaroaren 22an , hilcear edo hilda, ez dago garbi heriotza-aguirian, aurkitu çuten guelan, bakarric cegoela, bi laban çauri larrirequin, nahicoa ei celaric bietaco bakar batequin heriotza sorceco. Çançu anhitz daude dudan jarceco versione officiala, bere buruaz berce eguin çuela cioena . Petri II.a mariscalac 1509an eraman cituen bere arbassoen heçurrac Olivaco monasteriotic San Pedro Ruacoara , eta Petri beraren gorphuzquiac ere leku horretara garraiatu cituzten Simancasetic.

Ezconça eta seme-alabac

1498an, Mayor de la Cueva Mendoçarequin ezcondu cen, Beltrán de la Cueva Albuquerqueco I. duquearen eta Infantadoco duqueen alaba cen Mencia Mendoça Lunaren alaba. Seme bakarra içan çuten:

• Petri , aitaren oinordecoa. Naffarroaco mariscalaren gain, Cortesco lehenengo marquesa eta Toledo eta Cordobaco governadorea ere içan cena.

Ezcongabea cela, Tafallaco Uhalde familiaco andre batequin seme natural bat içan çuen:

• Francisco (1498-1563), Leon X.ac Orreagaco priore (1518), Ciudad Rodrigo (1542-1545) eta Badajozco aphezpic (1545-1556) eta Valenciaco arçapezpicu (1556–1563) icendatua.

Ikus, gainera

• Martin Azpilcueta
• Naffar soveranisten barkamena (1522-1524)

Campo estecac

• Datuac: Q9057769

Aurrecoa Philippe II.a Naffarroacoa

Naffarroaco mariscal Petri II.a Naffarroacoa 1480 - 1522

Ondorengoa Petri III.a Naffarroacoa