Paulo III.a

Articulu hau aita sanctuari buruzcoa da; beste erranahietaraco, ikus « Alessandro Farnese ».

Paulo III.a ( latinez Paulus II ), jaiotzez Alessandro Farnese ( Canino Aita Sanctuen Lurraldea , 1468co otsailac 29 - Roma , 1549co açaroac 10 ) Eliça Catholicoco 220. aita sanctua içan cen 1534 eta 1549 bitartean.

Paulo III.a
(1543) Irudi guehiago
220. Aita sanctu 1534co urriaren 23a - 1549co açaroaren 10a (egutegu gregorianoa) ← Clemente VII.a - Julio III.a → administratzaile apostolico 1530eco urtharrilaren 24a - 1532co maiatzaren 17a - Lópe de Alarcón (en) → Elizbarrutia: Diocese of Bitonto (en) Collegio Cardenalicioco decano 1524 (egutegu gregorianoa) - 1534 (egutegu gregorianoa) ← Niccolò Fieschi (en) - Guiovanni Piccolomini (en) → Roman Catholic Suburbicarian Diocese of Palestrina (en) Cardinal-Bishop of Palestrina (en) 1523 (egutegu gregorianoa) - 1523 (egutegu gregorianoa) ← Francesco Soderini (en) - Antonio Maria Ciocchi del Monte (en) → elizbarrutico aphezpicu 1519co uztailaren 2a - Cardinal-Bishop of Frascati (en) 1519co ekainaren 15a - 1523co abenduaren 9a ← Philippe de Luxembourg (en) - Antonio Maria Ciocchi del Monte (en) → Elizbarrutia: Roman Catholic Suburbicarian Diocese of Frascati (en) Bishop of Parma (en) 1509co marchoaren 28a - ← Guiovanni Antonio Sanguiorguio (en) - Alexandro Farnese → Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Parma (en) administratzaile apostolico 1508co otsailaren 18a - 1510eco ekainaren 5a ← Aymard de Vesco (en) Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Vence (en) elizbarrutico aphezpicu 1501eco aphirilaren 28a - ← Domenico della Rovere (en) Elizbarrutia: Diocese of Montefiascone (en) cardinal 1493co irailaren 20a - protonotary apostolic (en) arçapezpicu
Vicitza
Jaiotza	Castelllo dell'Abbadia (en) ,  1468co otsailaren 29a
Herrialdea	Aita Sanctuen Lurraldea
Heriotza	Quirinal eta Roma ,  1549co açaroaren 10a (81 urthe)
Hobiratze lekua	San Petri basilica
Familia
Aita	Pier Luigui Farnese Seniore
Ama	Guiovanna Caetani
Ezcontidea(c)	ezcongabea
Bicotequidea(c)	ikussi Silvia Ruffini (en)
Seme-alabac	ikussi Costança Farnese Ranuccio Farnese Pier Luigui Farnese (en)
Anai-arrebac	ikussi Guiulia Farnese (en)
Leinua	Farnese
Hezcunça
Heciqueta	Pisaco Universitatea
Hizcunçac	italiera latina
Jarduerac
Jarduerac	aphez catholicoa eta Aita sanctua
Parte-harçailea 1503co iraileco conclabea 1503co urrico conclabea 1513co conclabea 1521–22co conclabea 1523co conclabea 1534co conclabea
Lanthoquia(c)	Roma eta Aita Sanctuen Lurraldea
Sinhesmenac eta ideologia
Religionea	Romatar Eliça Catholicoa

Jathorria eta prestacunça

Jaiotza icenez Alessandro Farnese , italiar nobleciaco Farnese familia botheretsucoa cen, lur handiac cituena Bolsenaco lacuaren inguruan. Alessandroren aitona, Ranuccio Farnese , aita sanctuaren armadaren commandante buruçaguia içan cen Eugenio IV.a aita sanctua cenean. Bere gurhassoac, Pier Luigui Farnese eta Guiovanella Gaetani içan ciren.

Lehenic Roman heci cen, Pomponio Lethorequin , eta, ondoren, Florencian , Lorenço Mediciren jaureguia , non, beranduago Leon X.a aita sanctua içanen cena eçagutu çuen. Latin classico eta italiera hitz eguiten cituen.

Eliçaco carrera

Bere eliçaco carrera, osso bizcorra içan cen, eta aphez içan gabe hassi çuen, 1519 arte, urthe honetan ordenatu celaric. 1493co irailac 20an , cardinal icendatu çuen Borguia familiaco Alexandro VI.a aita sanctuac San Cosme eta San Damian tituluarequin, aiphaturico aita sanctu hau, Pauloren arreba Julia Farnesioren maitalea celaric. Cembait promotionetatic passa cen, Collegio Cardenalicioco Rectore çaitera iritsi arte.

Clemente VII.aren aitasantualdian, Ostiaco gotzaina içan cen, Parmaco gotzaina ere içan cen, eta, garai honetan cehar, romatar nesca noble batequin, laur sasicume içan cituen: Paolo, Constança, Ranuccio eta Pier Luigui Farnesio , ondoren, Julio II.a aita sanctuac legitimatu cituenac.

Aitasantualdia

Bi alditan, aita sanctu bihurcetic osso guerthu egon cen, baina ez çuten aita sanctu beçala 1534 arte auqueratu, urthe horretan, Clemente VII.a ordezcatzeco eguinico conclabean . Romaco herria, bere hautaquetaz phoztu cen, romatar hiritarra içan cen aurreco aita sanctua, Martin V.a içan baitzen, 103 urthe lehenago. Urthe horretaco açaroac 3an , aita sanctu beçala koroatua içan cen.

Bere Romatar gorthean, luxuzco vicitza bat vici içan eta nepotismoa practicatu çuen, bere familia handitzen lagunduz. Aita Sanctu beçala eguin çuen bere lehen ekincetaco bat, cardinal, bere bilobetaco bi icendatzea içan cen, Güido Ascanio Sforça , hamasei urthe cituena, eta Alexandro Farnese , hamalau urthe baino ez cituena. Ekinça hau, criticatua eta protestatua içan cen, baina, Reguinald Pole , Gasparo Contarini , Sadoleto eta Guian Pietro Caraffa beçalaco guiçonac Collegio Cardenalicioan sarthu beçain pronto, aurrecoa ahancia içan cen.

Paulo III.a, aita sanctuaren gorthea reformatzera dedicatu cen. Edonolaco guehieguiqueriac eragozteco batzordeac icendatu cituen: Gambera Apostolicoa , Rotaco Ephaiteguia , Presondegui eta Cancelleria .

Paulo III.a Alexandro eta Octabio Farneserequin. Ticianoren margolana

Bere asmoetaco bat, aita sanctuen lurraldea ciurtatzea cen, baita bere familia nobletzea ere. Piacença eta Parma elkartuz bere seme Pier Luiguirençat duquerri bat eçarriz, gathazca bat sorthu çuen Milango governariarequi , ondoren, Pier Luiguiren erailquetarequin eta Piacença Aita Sanctuen Lurraldetic urrunce irauncorrarequin amaitu cena. Bere seme Pier Luigui eraila içan ondoren, aita sanctua, Piacença eta Parma Aita Sanctuen Lurraldean mantencen saiatu cen, Pier Luiguiren semea eta Carlos V.a emperadorearen suhia cen Octavio, duquerri horiec gabe utziz.

Paulo III.ac, Santiago de Guatemalari , hiri titulua eman ceraucon autoritate apostolicoagatic,. 1534co urtharrilac 15eco bere buldan dagoena, soilic Guatemalari emandaco privilegio berhec -berhecia, eta, ondorioz, içaera officiala eman ceraucona herriaren categoriaren icendapenari.

Mundu Berriaren evangelizationa dela eta, 1537co ekainac 2an , "Sublimis Deus" buldarequin , Paulo III.ac, indigenen rationaltassuna defendatu çuen, indiarrac guiçaquiac diren aldetic, euren ascatassuneraco escubidea, euren jabetzac erabilcecoa, eta christau bihurcecoaa çutela erran çuen, modu baquetsuan predicatu behar citzaiena, crudelqueria oro eragotziz.

1540an , Jesusen Compainia eta berce ordena religioso batzuen fundationea onhartu çuen, Capuchinoac , Teatinoac , Barnabitac eta Ursularrac casu. 1542an , Inquisitionea eçarri çuen azquen eleguite gambera beçala herejia casuetan, honela, Romatar Inquisitionea abiaraci çuelaric (beranduago Paulo IV.a içanen cen Guian Pietro Caraffac convencitu çuen ephaitegui hau eçar ceçan). Eliçac debecatutaco liburuen lehen indexaren elaborationa abiaraci çuen ( 1559an arguitaratuc cena). Henrique VIII.a Anglaterracoaren escaquiçune aurka egon içanac, Aulki Sanctuaren eta Anglaterraco Eliçaren arteco hausturara eraman çuen, azquen hau, Anglaterraco koroaren autoritatepean gueratu celaric.

Trentoco concilioa eta contrareforma

1536co ekainac 2an , Paulo III.ac concilio bat deithu çuen Mantuan hurrengo urtheco maiatzeraco, baina prince protestanteen eçadostassunac eta Mantuaco duqueac ordena mantenceco ardura harceari uko eguiteac, projectua çapuztu çuten. Orduan, bulda berri bat arguitaratu çuen, berce concilio bat deithuz Vicençan , 1538co maiatzac 1ean , baina hau ere ecin içan cen burutu.

Neutraltassun çorrotz bat mantendu çuen Francisco I.a Franciacoa eta Carlos I.a Espainiacoaren arteco ethengabeco lehietan, Carlosec, behin eta berriz, Imperioaren alde eguiteco erraiten ceraucon arren, Francisco, Eliçaren gaitzespenaren mende jarriz. Aita Sanctuac, Niçan conferencia bat içaitera bulçatu cituen, hamar urtheco su ethen batean amaitu cena eta Niçaco su ethena beçala eçaguna. Vorondate on adiarazpen beçala, Pauloren biloba bat, prince franciar batequin ezcondu cen, eta emperadoreac, bere alaba Margarita Austria eta Parmacoa , Octavio Farneserequin ezconaraci çuen.

1544co irailac 18an Crépyco baqueac , Carlos eta Franciscoren arteco guerrequin amaitu çuenean, Pauloc, concilio bat deitzeco bere projectua berrartu çuen. Protestanteec, Aita Sanctuac presiditutaco concilio bat arbuiatzen çutenez, Carlos, princeac, armen bidez obeditzera beharceco erabaquia hartua cegoen. Pauloc, hirurehun milla [[ducado (champona)|ducadorequin eta infanteriaco hoguei milla soldadurequin lagunduco ceraucola aguindu ceraucon, Carlosec, protestanteequin, banandutaco accordioac eguin ez citzala eta eta Fedearen edo Aulki Sanctuaren escubideen aurkaco accordioric ez eguitearen baldinçapean.

Azquenean, 1545eco abenduac 13an , Trentoco concilioac bere lehen ekitaldia ospatu çuen. Çazpi ekitalditan, azquena 1547co marchoac 3an , fedea eta disciplinari buruzco conturic garrancitsuenac eztabaidatu cituzten. Protestanteen mehatchu eta argudioac ençun gabe. Idazteunei, jathorrizco bekatuari , justificationeai eta Sacramentuei buruzco doctrina formulatu çuten. Concilioa amaitzen ari cenean, Trenton içurri bat guerthatzearen beldurraren ondorioz, concilioaren egoitza Boloniara aldatu cen. Carlosec, conseilua, alemaniar lurraldera itzulceco escatu çuen, baina concilioaren eztabaidec Bolonian jarraitu çuten, Aita Sanctuac, cisma bat eragozteco, concilioa, modu irauncorrean luçatu çuen arte aphirilac 21ean .

Heriotza

Paulo III.aren aita sanctu armarria duen champona.

Paulo III.aren heriotza, bapatecoa içan cen. Sukar borthitz baten victima içan cen, Quirinaleco jaureguia hil celaric, 81 urtherequin. Bere hondarrac, San Petri basilican daude, Michelangueloc diseinatu eta Guglielmo della Portac eraiquitac hilhobian.

San Malaquiasen prophetie , aita sanctu honi, Hyacinthus medicorum (Medicuen jacintoa) beçala referencia eguiten deraucote/diote, aita sanctu beçala, Trentoco concilioan, Eliça "sendatu" içanari referencia eguiten deraucon/dion aiphamena. Baita, bere armarrian, bi citori hori urdin aguertu içaiteari ere (jacinto ere deithuac), eta San Cosme eta San Damianen cardinalara içanari, bi medicu martyri.

Referenciac

Aurrecoa Clemente VII.a

Aita Sanctua 1534 - 1549

Ondorengoa Julio III.a

Wikimedia Commons en badira fichategui guehiago, gai hau dutenac: Paulo III.a

• Datuac: Q133001
• Multimedia: Paulus III