Ordoño I.a Asturietacoa

Ordoño I.a Asturietacoa ( Oviedo , 821 - ib. 866co maiatzaren 27a ), Asturietaco regue içan cen 850eco otsailac 2tic 866co maiatzac 27 arte.

Ordoño I.a Asturietacoa
Irudi guehiago
Asturiasco Resumaco reguea 850 - 866 ← Ramiro I.a Asturiascoa - Alfonso III.a Leongoa →
Vicitza
Jaiotza	Oviedo , 821
Herrialdea	Asturiasco Resuma
Heriotza	Oviedo ,  866co Maiatzaren 27a (44/45 urthe)
Hobiratze lekua	Asturiar regue-reguinen pantheoia
Heriotza modua	berezco heriotza
Familia
Aita	Ramiro I.a Asturiascoa
Ezcontidea(c)	Nuña (en)
Seme-alabac	ikussi Alfonso III.a Leongoa Leodegundia Ordoñez
Anai-arrebac	ikussi Rodrigo of Castile (en)
Leinua	Astur-leondar leinua
Jarduerac
Jarduerac	aguintaria
Sinhesmenac eta ideologia
Religionea	catholicismoa

Vicitza

Bere vicitzaco lehen urtheac Oviedon passa cituen, Alfonso II.a Asturietacoaren gorthea , eta, ciur asqui, gaztetan, thronura elkartua içan cen. Bederatzi urtherequin, Galiciara joan cen bere familiarequin, non bere aita governari içan cen. Bere heciqueta Lugon amaitu çuen, bere vicilekua cena, eta han hassi çuen bere prestaqueta militarra.

Galiciaco dembora bateraco governari icendatua içan cen bere aita Ramiro I.a Asturietacoa Barduliara joan cenean Paternarequin ezconcera, bere bigarren emaztea içanen cena. Bidaia horretan, goitic behera aldatu cen Ordoñoren vicitza, bidaia horretan cehar Alfonso II.a hil baitzen. Guztiac, Ramiro, berehala regue icendatua içanen cela adiarazten çuen, baina Nepocianoc, babes handia çuen noble batec, bere burua Asturietaco regue icendatu çuen, Ramiroren faltac ahalbidetu çuena.

Ordoñoc, orduan, bere aitac Nepocianoren aurka erabili nahi çuen armadaren antholaqueta lanetan lagundu çuen, baina ez çuen borrocatu, Galician gueratu baitzen governari beçala, oraindic ere dembora bateraco. Ramiro thronura iritsi cenean, Ordoño postu horretan berretsia içan cen.

Handic gutira, 26 urtherequin, 847an , Doña Munia edo Nuña iceneco emacume noble batequin ezcondu cen, ciur asqui Enneco Arista Iruñeco reguearen arreba. Honequin, sei seme-alaba behinçat içan cituen; horietatic lehena, Alfonso III.a Asturietacoa içan cen. Bere alaba Doña Palla ere ospetsua içan cen, bere gorthea, Praviaco Peñaullanen eçarri çuena, castro baten ancinaco hondaquinen gainean; gaur egun, Doña Pallaren castroa icenaz da eçaguna.

Bere aita Ramiroren oinordecoa içan cen hau hil cenean, 850eco urtharrilac 1ean . Honela, Asturietaco regue, heredencia bidez bihurtu cen lehena içan cen, ez nobleciaren artean auqueraqueta bidez. Handic gutira, vascoien alchamendu bati aurre eguin behar içan ceraucon, ciur asqui, Zaragozaco Banu Qasien lagunça çutena. Matchinada baretu ondoren, eta Oviedora itzulcen cihoala, musulmanec Bardulia erassotzeco asmoa çutenaren berri içan çuen. Honen aurrean, musulmanengana joan eta Ebro ibaiaren ercean garhaitu cituen.

Bi garhaipen horiec, baina, ez çuten lasaiago utzi, honen ondoren, Zaragozaco governaria cen Musa ibn Musac , Albaida (egungo Albelda de Iregua ) gothorcea erabaqui baitzuen. Honec, Ordoñoren interessençaco supposatzen çuen arriscuaren ondorioz, hiria setiatu eta sunsitu eguin çuen .

Al-Andalusequin cituen harremanei dagoquionez, Cordobaco emirraren aurka alchatutaco moçarabeen alde eguin çuen, baina honetan, Guadalaceteco guduan porrota jassan çuen 854an .

Porrot honec, Duero ibaia eta Cantauriar mendilerroaren artean sendotzera behartu çuen, Leon , Astorga , Amaia eta Tuy hiriac harresituta eta resumaco defensa bihurtuta.

Erreconquistan aurrera eguiten saiatu cen Tuteraco jaunaren caltetan, Naffarroa eta vascoien lurraldeetaraco sarrerac controlatzea lorthuz. Cordobaco governari musulmanac, Miranda de Ebroco haranera eta Arabara expeditioe bat bidaliz reactionatu çuen, azquen hau sunsitua içan cena, non Rodrigo Gaztelacoa gaztelar lehen condea, Morcueraco guduan erabat garhaitua içan cen. Honec, erreconquista urthe batzuez ethen çuen.

Ezconça eta seme-alabac

Munia edo Nuñarequin ezcondu cen. Bere seme-alabac, honaco hauec içan ciren:

• Alfonso III.a Asturietacoa
• Vermudo
• Nuño
• Odoario
• Fruela

Campo estecac

• Datuac: Q223646
• Multimedia: Ordoño I of Asturias