Cerrenda : Naffarroaco regue-reguinac
Naffarroaco regue-reguinen cerrenda honetan Iruñeco Resumacoac (Naffarroacoare aitzindaria) eta Naffarroaco Resumaco regue reguinac aguercen dira. Resumaren icenaren aldaqueta eta, hortaz, regue-reguinen tituluarena Anso VI.ac eguin çuen 1162an .
824 (inguru) -905 Aritza leinucoac Aldatu
Aritza leinuac 824 inguru Iruñeco Resuma eçarri çuen carolinguiar francoen aurka matchinatu çuenean.
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Enneco Arista
824 (inguru) –851/2 |
4 seme-alaba | 851/2 | ||
Garcea Enneco
851/2–882 |
Enneco Aristaren semea | 5 seme-alaba | 882 | |
Orti I.a Garceitz
|
Garcea Ennecoren semea |
Oria
5 seme-alaba |
( 905ean thronuti kenduta) |
905-1234 Semeno leinucoac Aldatu
905ean , inguruco resumen alliançac Orti I.a Garcez thronutic kendu eta leinua berria plaçaratu çuen Iruñean : Semeno leinua hain çucen ere [1] . Leinu honen erreinaldietan Iruñeco Resuma Naffarroaco Resuma bilhacat cen.
Alfonso VI.a Gaztelacoa eta Anso Ramirez bere coinatec Anso IV.a erail çutenean bigarrena, jadanic Aragoico reguea cena, naffarren regue bilhacatu eta 50 urthez aragoitarren botera jassan çuten naffarrec [2] .
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Anso V.a
1076–1094 |
1042
Ramiro I.a Aragoicoa eta Hermesinda Foixcoaren semea |
Elisabeth Urguellgoa
1065 Seme 1 Felicia Roucycoa 1076 3 seme |
1094co ekainaren 4a
Huesca 48 urthe |
|
Petri I.a
1094–1104 |
1068
Anso Ramirez eta Elisabeth Urguellgoa |
Ines Akitaniacoa
1086 2 seme-alaba Berta Italiacoa 1097 Seme-alabaric ez |
1104co irailaren 28a
Arango harana 36 urthe |
|
Alfonso I.a Naffarroacoa
1104–1134 |
1073
Anso Ramirez eta Felicia Roucycoa |
Urraca Gaztelacoa
1109 Seme-alabaric ez |
1134co irailaren 8a
Huesca 61 urthe |
Alfonsoren heriotzac ondorengotza crisia eraguin çuen Aragoico resuman , naffa handiquiec, berriz, arhin ibili eta monarchia independente berreçarri çuten Anso IV.a eraildacoaren birbiloba bati koroa emanez.
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Garcea IV.a Ramirez Berreçarlea
1134–1150 |
Ramiro Anso Monçongoa eta Christina Rodriguez Diaz Vivarrecoaren semea |
Margarita l'Aiglecoa
1130 4 seme-alaba Urraca Gaztela eta Leongoa 1144co ekainaren 24a 2 seme |
1150eco açaroaren 21a
Lorca |
|
Anso VI.a Jaquinsua
1150–1194 |
1133
Garcea Ramirez eta Margarita l'Aiglecoaren semea |
Ansa Gaztelacoa
1157co ekainaren 2a 6 seme-alaba |
1194co ekainaren 27a
Iruñea |
|
Anso VII.a Azcarra
1194–1234 |
1157
Anso VI.a Jaquinsua eta Ansa Gaztelacoaren alaba |
Constancia Tolosacoa
1195 Seme-alabaric ez |
1234co aphirilaren 7a
Tutera |
1234-1284 Champagneaco leinucoac Aldatu
Anso VII.a, Semeno leinuco azquen reguea, hil cenean Çuria bere arrebac, nebaren erreinaldia regueordea içandacoa, koroa jaraunsi çuen eta, beraz, Champagneaco condea cen bere semea regue berri bilhacatu cen.
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Tibalt I.a Coblacaria
1234–1253 |
1201eco maiatzaren 30a
Troyes Tibalt III.a Champagneacoa eta Çuria Naffarroacoaren semea |
Guertrudis Dagsburguecoa
1220 Seme-alabaric ez Ines Beaujeucoa 1222 Alaba 1 Margarita Borboicoa 1232 6 seme-alaba |
1253co uztailaren 8a
Iruñea 52 urthe |
|
Tibalt II.a Gaztea
1253–1270 |
1238
Tibalt I.a Coblacaria eta Margarita Borboicoaren semea |
Elisabeth Franciacoa
1255eco aphirilaren 6a Seme-alabaric ez |
1270eco abenduaren 4a
Trappani 32 urthe |
|
Henrique I.a Guicena
1270–1274 |
1244
Tibalt I.a Coblacaria eta Margarita Borboicoaren semea |
Çuria Arthoiscoa
1269 2 seme-alaba |
1274co uztailaren 22a
30 urthe |
|
Joana I.a
1274–1305 |
1271co urtharrilaren 14a
Bar-sur-Seine Henrique I.a Naffarroacoa eta Çuria Arthoiscoaren alaba |
Philippe IV.a Franciacoa
1284co abuztuaren 16a 7 seme-alaba |
1305eco aphirilaren 4a
Vincenneseco gaztelua 34 urthe |
1284-1349 Cappeto leinucoac Aldatu
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Philippe I.a Ederra
(Franciaco Philippe IV.a)
1284–1305 |
1268
Fontainebleau Philippe III.a Franciacoa eta Elisabeth Aragoicoaren semea |
Joana I.a Naffarroacoa
1284co abuztuaren 16a 7 seme-alaba |
1314co açaroaren 29a
Fontainebleau 46 urthe |
|
Luis I.a Liscarçalea
(Franciaco Luis X.a)
1305–1316 |
1289co urriaren 4a
Paris Philippe I.a Ederra eta Joana I.a Naffarroacoaren semea |
Margarita Borgoinacoa
1305eco irailaren 21a Alaba 1 Clemencia Hungariacoa 1315eco abuztuaren 19a Seme 1 |
1316co ekainaren 5a
Vincenneseco gaztelua 26 urthe |
|
Johannes I.a Aita hil-ondocoa
(Franciaco Johannes I.a)
1316 |
1316co açaroaren 15a
Paris Luis I.a Naffarroacoa eta Clemencia Hungariacoa |
Ez cen nehoiz ezcondu |
1316co açaroaren 20a
Paris 5 egun |
|
Philippe II.a Lucea
(Franciaco Philippe V.a)
1316–1322 |
1292
Lyon Philippe I.a Ederra eta Joana I.a Naffarroacoaren semea |
Joana Borgoinacoa
1307 7 seme-alaba |
1322co urtharrilaren 3a
Longchamp 29 urthe |
|
Carlos I.a Ederra
(Franciaco Carlos IV.a)
1322–1328 |
1294co ekainaren 19a
Clermont Philippe I.a Ederra eta Joana I.a Naffarroacoaren semea |
Çuria Borgoinacoa
1307 2 seme-alaba Maria Luxemburgocoa 1322 2 seme-alaba |
1328co otsailaren 1a
Vincenneseco gaztelua 34 urthe |
|
Joana II.a
1328–1349 |
1312co urtharrilaren 28a
Charenton-le-Pont Luis I.a Naffarroacoa eta Margarita Borgoinacoaren alaba |
Philippe III.a Naffarroacoa
8 seme-alaba |
1349co urriaren 6a
Charenton-le-Pont 37 urthe |
1328-1441 Evreuxtarrac Aldatu
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Philippe III.a Noblea
1328–1343 |
1306co marchoaren 27a
Luis I.a Evreuxcoa eta Margaret Arthoiscoaren semea |
Joana II.a Naffarroacoa
8 seme-alaba |
1343co irailaren 16a
Jerez de la Frontera 37 urthe |
|
Carlos II.a Gaiztoa
1349–1387 |
1332co urriaren 10a
Évreux Philippe III.a Naffarroacoa eta Joana II.a Naffarroacoaren semea |
Joana Franciacoa
7 seme-alaba |
1387co urtharrilaren 1a
Iruñea 54 urthe |
|
Carlos III.a Noblea
1387–1425 |
22 July 1361
Nantes Carlos II.a Naffarroacoa eta Joana Franciacoaren semea |
Leonor Gaztelacoa
1375eco maiatzaren 27a 8 seme-alaba |
1425eco irailaren 8a
Erriberri 64 urthe |
|
Çuria I.a
1425–1441 |
Fichategui:Blanca I de Navarra.jpg |
1385
Gaztela Carlos III.a Naffarroacoa eta Leonor Gaztelacoaren alaba |
Martin I.a Siciliacoa
1402co abenduaren 26a Seme-alabaric ez Johannes II.a Aragoicoa 1420co ekainaren 10a 4 seme-alaba |
1441co aphirilaren 1a
Sancta María la Real de Nieva 56 urthe |
1425-1479 Trastamaratarrac Aldatu
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Johannes II.a
1425–1479 ( de facto ) 1425-1441 ( de jure ) |
1397co ekainaren 29a
Medina del Campo Fernando I.a Aragoicoa eta Leonor Alburquerquecoa |
Çuria I.a Naffarroacoa
1419co açaroaren 6a 4 seme-alaba Joana Enriquez 2 seme-alaba |
1479co urtharrilaren 20a
Barcelona 81 urthe |
|
Leonor I.a
1479 |
1425eco otsailaren 2a
Erriberri Johannes II.a Aragoicoa eta Çuria I.a Naffarroacoaren alaba |
Gaston IV.a Foixcoa
11 seme-alaba |
1479co otsailaren 12a
Tutera 54 urthe |
- Johannes II.aren aurkaco reguenahiac, 1441–1464
Johannes II.a Aragoicoac emaztea hil ondoren beretzat mantendu çuen Naffarroaco koroa, baina bere semea eta alaba nagussia reguenahi eta monarchac de jure içan ciren [3] .
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Carlos IV.a
1441–1461 |
1421eco maiatzaren 29a
Peñafiel Johannes II.a Aragoicoa eta Çuria I.a Naffarroacoaren semea |
Ines Clevesecoa
Seme-alabaric ez |
1461eco irailaren 23a
Barcelona 40 urthe |
|
Çuria II.a
1461–1464 |
1424
Erriberri Johannes II.a Aragoicoa eta Çuria I.a Naffarroacoaren alaba |
Henrique IV.a Gaztelacoa
Seme-alabaric ez |
1464co abenduaren 2a
Orthece 40 urthe |
1479-1483 Foixco leinua Aldatu
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Francisco I.a Febus
1479–1483 |
Fichategui:Francisco I de Navarra.jpg |
1467co aphirilaren 12a
Gaston I.a, Vianaco princea eta Maddalen Franciacoaren semea |
Ez cen nehoiz ezcondu |
1483co otsailaren 12a
Paue 16 urthe |
Catalina I.a
1483–1517 |
1468
Gaston I.a, Vianaco princea eta Maddalen Franciacoaren alaba |
Johannes III.a Naffarroacoa
13 seme-alaba |
1517co otsailaren 12a
Mendi-Marçana 49 urthe |
1483-1572 Albreteco leinua Aldatu
1512an Fernando II.a Aragoicoac resuma conquistatu çuen , Naffarroa Garaia Aragoico koroapean cocatuz. Hori cela eta Aragoi eta Espainiaco regueec de facto resumaren uehiena çucendu çuten. Naffarroaco regueec Naffarroa Beherera ihes eguin eta seigarren merindadean bere resuma mantendu çuten [4] [5] .
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Johannes III.a
1484–1516 |
1469
Alain I.a Albretecoa eta Francisca Châtillongoa |
Catalina I.a Naffarroacoa
13 seme-alaba |
1516co ekainaren 14a
Paue 47 urthe |
|
Henrique II.a Çangotzacoa
1517–1555 |
1503co aphirilaren 18a
Çangoça Johannes III.a Naffarroacoa eta Catalina I.a Naffarroacoaren semea |
Margarita Angulemacoa
1526 2 seme-alaba |
1555eco maiatzaren 25a
Haguetmau 52 urthe |
|
Joana III.a
1555–1572 |
1528co urtharrilaren 7a
Saint-Guermain-en-Laye Henrique II.a Naffarroacoa eta Margarita Angulemacoaren alaba |
Antonio I.a Naffarroacoa
1548co urriaren 20a 5 seme-alaba |
1572co ekainaren 9a
Paris 44 urthe |
- Naffarroaco Regue-reguinac ( Claude Buffier , 1672) [6]
1572–1789 Cappeto leinuaren berreçarpena Aldatu
1572–1789 Borboitarrac Aldatu
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Antonio I.a
1555-1562 |
22 April 1518
La Fère , Picardia Carlos I.a Vendômecoa eta Francisca Alençongoaren semea |
Joana III.a Naffarroacoa
1548co urriaren 20a 5 seme-alaba |
1562co açaroaren 17a
Les Andelys , Eure 44 urthe |
|
Henrique III.a
(Franciaco Henrique IV.a)
1572–1610 |
1553co aphirilaren 1a
Paue Antonio I.a Naffarroacoa eta Joana III.a Naffarroacoaren semea |
Maria Medici
1600eco abenduaren 16a 6 seme-alaba |
1610eco maiatzaren 14a
Paris 57 urthe |
|
Luis II.a Çucena
1610–1643 |
1601eco irailaren 27a
Fontainebleauco jaureguia Henrique III.a Naffarroacoa eta Maria Mediciren semea |
Ana Austriacoa
1615eco açaroaren 24a 6 seme-alaba |
1643co maiatzaren 14a
Paris 41 urthe |
|
Luis III.a Handia
(Franciaco Luis XIV.a)
1643-1715 |
1638co irailaren 5a
Saint-Guermain-en-Laye Luis II.a Çucena eta Ana Austriacoaren semea |
Maria Theresa Austriacoa
1660eco ekainaren 9a 6 seme-alaba |
1715eco irailaren 1a
Versailles 76 urthe |
|
Luis IV.a Maitatua
(Franciaco Luis XV.a)
1715–1774 |
1710eco otsailaren 15a
Versaillesco jaureguia Luis Dofin Handia eta Maria Adelaida Savoiacoaren semea |
Maria Leszczyńsca
1725eco irailaren 5a 10 seme-alaba |
1774co maiatzaren 10a
Versaillesco jaureguia 64 urthe |
|
Luis V.a Onguilea
(Franciaco Luis XVI.a)
1774–1789 |
1754co abuztuaren 23a
Versaillesco jaureguia Luis Dofina eta Maria Josepha Saxoniacoaren semea |
Marie Antoinette
1770eco maiatzaren 16a 4 seme-alaba |
1793co urtarrilaren 21a
Concorde plaça , Paris 38 urthe |
Henrique III.a Henrique IV.a Franciacoa bilhacatu cenean koroac Franciacoarequin bat eguin çuen. Hala ere resuma biac ez cituzten uztartu 1620co urriaren 20an Luis II.ac "Franciaco koroari Naffarroa, Bearno , Andorra eta Doneçanen batze aguiria" [7] plaçaratu çuen arte. Luis XIV.a Franciacoac (Naffarroaco III.ac) , Luis XV.a Franciacoac (Naffarroaco IV.ac) , eta Luis XVI. Franciacoac (Naffarroaco V.ac) Naffarroaco reguea titulua 1791 arte erabilcen jarraitu çuten [8] .
Icena | Irudia | Jaiotza | Ezconça(c) | Heriotza |
---|---|---|---|---|
Luis Desiratua
(Franciaco Luis XVIII.a)
1814-1824 |
1755eco açaroaren 17a
Versaillesco jaureguia Luis Dofina eta Maria Josepha Saxoniacoaren semea |
Maria Josephina Savoiacoa
1771eco aphirilaren 16a Seme-alabaric ez |
1824co irailaren 16a
Louvre jaureguia 68 urthe |
|
Carlos IV.a Arthoiscoa
(Franciaco Carlos X.a)
1824–1830 |
1757co urriaren 9a
Versaillesco jaureguia Luis Dofina eta Maria Josepha Saxoniacoaren semea |
Maria Theresa Savoiacoa
1773co açaroaren 16a 4 seme-alaba |
1836co açaroaren 6a
Goricia 79 urthe |
"Naffarroac reguea" titulua berriro 1814 eta 1830 arteco Borboien berreçarpenean erabilcen jarraitu çuten. Gueroago Henrique Arthoiscoa bilhacat cen reguenahi berria, eta bere jarraitzaileec ere Naffarroaco regue beçala icempetu çuten naffar resumaco ondare escubideen jaraunsle beçala.
Borboi reguenahi carlistec ere titulua aldarricatu çuten, baina Espainiaco koroac duen berce tituluequin batera.
Egungo reguenahiac Aldatu
- Pello II.a Borboi Bi Sicilietacoa , Calabriaco duquea , bere amona Alicia Borboi Parmacoa Espainiaco Infanta eta Calabriaco duquesa alhargunaren hilhotzaren ondoren [9] resuma ldarricatzen du Naffarroaco regueen oinordetzaraco legueetan ohicoac diren ordezcaritza principio eta guiçonezco premutassunaren arauera. Bere aitaren webgunean horrela aldarricatu eta açalcen cen [10] . Naffar legitimisten aburuz ohitura eta usadio çaharren arauera Pello Borboi Bi Sicilia eta Orleansecoa liçateque Naffarroaco Regueen oinordeco cehatzena. [11]
- Domingo Habsburgo-Toscanacoa , Austriaco archiduquea. 1512co Naffarroaco conquista eta Fernando II.a Aragoicoaren ondorengoec Naffarroa Garaico regue bilhacatu ondoren, 1841eco Naffarroaco Foruac Eraldatzeco Legueaz bailiatuz Elisabeth II.a Espainiacoa eta bere ama Maria Christina Borboicoa Naffarroaco Resuma abolitu çuten. Hauen contra Carlos Maria Borboi Austria-Estecoa , Carlos VII.a carlisten reguenahia, alçatu cen. Contutan hartuz Philippe Borboi eta Greciacoa eta Louis Alfonso Franciacoa Naffarroaco Resuma abolitu çutenen oinordecoac direla, batzuen ustez eçatabaigarriac dira hauen escubideac reguenahi içaiteco. Domingo Habsburgocoa liçateque Carlos VII-ren oinordeco cehatzena Iñaqui Anasagasti politicariaren aburuz. [12]
- Luis Alfonso Borboicoa , Anjouco condeac Naffarroa eta Franciaco resumac aldarricatzen ditu, Luis XX.aren icenaz. "Franciari Naffarroa eta Bearnoren batze aguiria" eta legue salicoa dira bere aldarricapenaren oinharriac [13] .
- Philippe VI.a Espainiacoac Naffarroac regue titulua erabilcen du, Espainiaco gaur egungo reguea içanic aldarricapen hau 1512an Fernando II.a Aragoicoac eguindaco conquistan dago oinharrituta.
Referenciac Aldatu
- ↑ Sánchez Albornoz, Claudio. ( 1959 ). Problemas de la historia Navarra del siglo IX. 20 Vianaco Prince Eracundea , 5-62 or. .
- ↑ Lema Pueyo, José Ánguel. ( 2008 ). Alfonso I el Batallador, rey de Aragón y Pamplona (1104-1134). Xixon : Trea, 32-33 or. ISBN 978-84-9704-399-1 . .
- ↑ Ramírez Vaquero, Eloísa. ( 1990 ). Juan II, Leonor y Gastón de Foix, Francisco Febo. in: Reyes de Navarra . XVII Iruñea :: Minçoa ISBN 84-85891-24-4 . .
- ↑ Serrano Izco, Bixente . ( 2006 ). Naffarroa. Historiaren hariac . Iruñea : Euscara Cultur Elkargoa ISBN 84-932845-9-9 . .
- ↑ Esarte Muniain, Pedro . ( 2001 ). Navarra, 1512-1530. Iruñea : Pamiela ISBN 84-7681-340-6 . .
- ↑ (Gaztelaniaz) «Nuevos elementos de la Historia universal, sagrada y profana, de la esfera, y geographia : con un breve compendio de la historia de España y Francia / sacados de los ke escrivio en frances el Padre Claudio Buffier ... por otro de la misma Compañia... - BVMC.Labs» Laboratorio de la Bibliotheca Virtual Miguel de Cervantes (Noiz consultatua: 2022-08-09) .
- ↑ (Francesez Franciaco koroari Naffarroaren batze aguiria
- ↑ Ciracçadeh, Cyrus Ernesto. A rebellious people: Basques, protests, and politics. Reno : University of Nevada Press, 27 or. ISBN 0-87417-220-9 . .
- ↑ Alicia Borboi Parmacoaren esquela
- ↑ The Royal House of Bourbon-Two Sicilies
- ↑ Normas de successión a la titularidad del Reino de Navarra y árbol genealóguico commentado. Naffarroac Regue Etchearen Senescalia, 7 or. .
- ↑ http://www.nabarralde.com/es/nabarmena/8228-naffarroa-estado-soverano-ironias-del-destino-desde-1936-la-corona-navarra-y-la-corona-espanola-estan-separadas
- ↑ Ardisson, Thierry. ( 1986 ). Louis XX. Contre-enquête sur la monarchhie. Olivier Orban ISBN 2-85565-334-7 . .
Ikus, gainera Aldatu
Campo estecac Aldatu