Lesaca

Naffarroa Garaico udalerria


Lesaca [5] ( [les̺aca] ) Naffarroa Garaico ipha -mendebaldeco udalerri bat da, Borcirietaco ibarrecoa, Baztan-Bidassoa escualdecoa. 2014. urthean 2.742 biztanle cituen.

Lesaca
  Naffarroa Garaia , Euscal Herria
Lesacaco Beheco plaça. Atzealdean, Escol Ttiqui etche arcupeduna. Aurrealdean, hiribildua bitan banatzen duen Onin erreca eta harlauçazco çubia; horche dançatzen da, San Fermin egunez, çubigainecoa . [1] [2]
Lesakako bandera
Bandera

Lesakako armarria
Armarria


Map
Cocapena
Herrialdea   Euscal Herria
Lurraldea   Naffarroa Garaia
Merindadea   Iruñea
Escualdea Borciriac
Administrationea
Statua   Espainia
Erkidegoa   Naffarroa
Icen officiala Lesaca
Alcatea Ladis Satrustegüi Alçugarai ( EH Bildu )
Posta codea 31.770
INE codea 31153
Herritarra lesacar
Geographia
Coordenatuac 43°14′57″N 1°42′14″W  /  43.249166666667°N 1.7038888888889°W  / 43.249166666667; -1.7038888888889
Açalera 55,54 cm²
Garaiera 77 metro
Distancia 75 cm ( Iruñetic )
Demographia
Biztanleria 2.752 (2022: 8)
alt_left   1.334 (%48,5) (2019)   (%51,1) 1.407   alt_right
Densitatea 49,55 biztanle/cm²
Çaharcea [3] % 32,18
Ugalcortassuna [3] ‰ 38,66
Economia
Jarduera [3] % 78,96 (2011)
Desberdintassuna [3] % 0 (2011)
Langabecia [3] % 8,81 (2013)
Euscara
Euscaldunac [3] [4] % 78,00 (2018: %-2,78)
Datu guehigarriac
Webgunea http://www.lesaca.eus/

Geographia Aldatu

Lesacaco thoquiric garaiena Bianditz gailurrean da, itsas mailatic 840 metro gorago; eta baxuena Endarlatsan, itsas mailatic baino 18 metro gorago baita hor Bidassoa. Bi gune horien artean dago herrigunea, 77 metroco garaieran. [6] Onin errecac udalerria gurutzatzen du, hiribildua bitan banatuz, eta ekialdean Bidassoarequin bat eguiten du. Aiphatzecoac dira, halaber, hydrologiari dagoquione , Endara urtheguia (San Anton) eta Domico .

Inguruco mendien artean hauec dira aiphagarrienac: Frain (408 m.) ekialdean, Unanua (650 m.) hegoaldean, lehen aiphatutaco Bianditz (840 m.) eta Errenga (794 m.) mendebaldean eta Aiaco harria (821-832 m), Aguiña (614 m) eta Copacarri (596 m).

Udalerri mugaquideac Aldatu

 
Lesaca herriaren ikuspegui orocorra, Frain menditic

Lesacac mugaquide ditu ipharraldean Irun ( Guipuzcoa ); hegoaldean Goiçueta , Arança eta Iganci ; ipha -ekialdean Bera eta ekialdean Etchalar ; eta mendebaldean Oiarçun (Guipuzco ).

Clima eta landaredia Aldatu

Lesacac clima atlantico-hecea du, negu garaico aldaqueta thermico chiquia, eta urthe ossoan cehar jausten den eurite ugariequin. Neguac ez dira osso hotzac içaiten, eta udac nahico ephelac dira. Batez berceco temperatura 12-14 graducoa eta precipitationeac 1.600-2.000mm artecoac içaiten dira. Urtheroco egun euritsuac 180 inguru dira.

Jathorrizco landaredia (pago eta haritzez ossatutacoa) ia erabat desaguertu da guiçaquiaren eraguina dela eta. Pagoac udalerrico guneric garaienetan aurki citezqueen, eta haritzac guneric baxuenetan. Gaur egun pagadiac udalerriaren mendebalde eta iphar-mendebaldean daude eta hariztiac ipharralde eta sacabanatutaco berce haimbat guneetan. Guiçaquiac jathorrizco basoac kendu eta pinu sailac landatu ditu ( insinis pinua eta Japoniatic ekarritaco laritza ).

Statione meteorologicoac Aldatu

Lesacan bi statione meteorologico daude, bata itsassoaren mailatic 76 metrora, Naffarroaco Foru Erkidegoco Governuac 1979an jarria, [7] eta bercea San Anton auçoan, itsas mailatic 305 metro gorago, 1991ean jarria. [8]

Graphico hau ecin da une honetan ikussi, software araço bat dela eta. Lanean ari gara ahalic eta lasterren graphicoac berriro eracutsi ahal içaiteco.

Auqueratu beheco çathian urthe-tarte bat, urthe horiec goian xehetassun handiagoz ikusteco.

Ikussi edo aldatu datu gordinac .


Auçoac Aldatu

Herriguneac bi çathi ditu, Onin errecac berheiciac: Legarrea ekialdean, Picuicelaia mendebaldean. [6] Elkarren aurka liscarrean aritu eta guero, XV. mendean baque hitzarmena eguin çuten ancinaco bi auço haiec; dirudienez, sute baten aurka guztiac batera aritu behar içanac bulçatu cituen baqueac eguitera. Baque hitzarmen haren adiarazgarritzat, urthero San Fermin egunez çubigainecoa dançatzen dute, Beheco plaçan, harlauçazco çubiaren gainean (capitainac) eta Onin errecaren alboetaco carelen gainean (gaineraco dançariec). [1] [2]

Hauec dira Lesacaco gaur egungo auçoac:

Lesacaco auçoac [9]
Auçoa 2013co biztanleria
Alcaiaga 109
Auçoberri 26
Biurrana 33
Endara 19
Endarlatza 0
Frain 116
Içotzaldea 61
Catazpegui 58
Lesaca 2001
Nabaz 133
Otsango 61
Çala 35
Çalain Çoko 42

Demographia Aldatu

XX. mendean cehar asqui egoncor mantendu cen Lesacaco biztanle copurua. Copururic chiquiena 1950eco hamarcadan içan çuen (2.200 biztanle inguru) eta guehien 1980co hamarcadan (3.000 inguru).

Lesacaco biztanleria

2008co erroldaren arauera, Espainiaz campoco 102 ethorquin vici ciren herrian, biztanleriaren %3,68 ( Naffarroaco batezbercecoaren azpitic).

Politica Aldatu

Udal hautescundeac Aldatu

Naffarroa Baico cerrenda baturic egon gabe eta Eusco Aberçale Ekinça legue campo utzi çutela, 2007an EAJ (5 cinegotzi) içan cen nagussi; aldiz, EAco (2) Coldo Aingueru Erquicia Otsoteco bihurtu cen alcate, Aralarretic hurbileco [10] Onin Udal Taldearen (4) votoequin. Baliogabeco votoac 317 içan ciren (emandaco guztien %18,53) eta voto çuriac 24 (%1,72). Abstentionea %27,56coa içan cen. 2009an Erquicia dimititu eta guero EAJco Juan Fermin Mitchelenac hartu çuen alcatetza [11] .

Lesacaco Udala-2007
Alderdia Votoac Cinegotziac
EAJ 658 5
Onin Taldea 451 4
Eusco Alcartassuna 261 2

2011n hauexec içan ciren aurkeztutaco cerrendac eta lorthu cituzten cinegotziac: Bildu (6; Peio Etchabide alcate bihurtu cen), EAJ (5), PSN (0) eta UPN (0). Herri honetan, beraz, ez cen NaBai 2011co cerrendaric aurkeztu.

Lesacaco Udala-2011
Alderdia Votoac Cinegotziac
Bildu 731 6
EAJ 670 5
PSN 77 0
UPN 46 0

Udaletchea Aldatu

Udaletchea, XVII. mendearen amaieran eraiquitaco eguitura barrocoa da. Eraiqui cenetic haimbat aldiz eraberritu da (batez ere, barrualdea). Lesacaco Plaça Çaharrean dago eta Naffarroa ipharraldec eraicuncen eçaugarri typicoac bilcen ditu. Beheco solairuan, çuthabedun atharia dago, bi coloreco harriz eguina. Azquen eraberritzea 1980co hamarcadaren amaieran eguin cen, 19,3 millioi pecetaco aurrecontuarequin. Udala alcateac eta hamar cinegotzic ossatzen dute.

  • HELBIDEA: Plaça Çaharra, 1

Alcateen cerrenda Aldatu

2007-2009 Coldo Erquicia Otsoteco EA
2009-2011 Juan Fermin Mitchelena Larralde EAJ
2011-2015 Peio Etchabide García Bildu

Azpieguitura eta garraioac Aldatu

Hezcunça Aldatu

  • Tantirumairu ikastola
  • Irain escola publicoa

Garraioac Aldatu

La Burundesa autobus compainiaren Donostia eta Iruñea bitarteco lineac guelthoquia daduca herrian. Maiztassunac aldacorrac dira, baina gutinez bi cerbitzu içaiten dira norabi bakoitzean egunero. Lineac honaco ibilbidea eguiten du:

Cultura Aldatu

Euscara Aldatu

Saconceco, iracurri: « Ipharraldeco goi naffarrera »

Jaiac Aldatu

Lesacaco festac uztailaren 6tic uztailaren 10era ospatzen dira. Uztailaren 7a, San Fermin eguna, egun garrancitsuena da.

Saconceco, iracurri: « Lesacaco ezpata-dança »
 
Çacuçaharren illustrationea

Inhauteriac berhecia dira Lesacan. igandean Çacuçarrac eta Goitarrac içaite dira. Inaute astelehen eta asteartean Fraindarrac ibilcen dira arraulce-esquean.

Saconceco, iracurri: « Çacuçarrac »

Aiphatzecoa da, halaber, açaroco bigarren hamaborçaldian ospatzen den udazqueneco açoca. Lesaca eçaguna da, orobat, Olençaroren inguruan eguiten dituen ospaquiçunac direla eta. Içan ere, cembait ikerlaric (historialariac eta ethnographoac, batez ere) Lesacan cocatu dute eguberrietaco personaia mythico horren sorrera.

Elkarteac Aldatu

Bethi Gazte quiro elkartea nabarmencecoa da, footballa , mendia , chirrindularitza , herri quirolac eta berce athal batzuc lancen dituena.

Borcirietaco Versolaritza escola Lesacan dago, Manolo Arocena arduradun eta Estitchu Arocena eta Erica Lagoma iracasle dabilçalaric.

Musica arloan, Lesacaco Musica Banda azpimarratzecoa da, Naffarroa ossoco çaharrenetaricoa, 1857an sorthu baita. Halaber, herrian bi abesbatza, chistu , triquiti eta dança talde bana daude, Tantirumairu folklore taldearequi batera.

Ondassun nabarmenac Aldatu

 
Çabaleta dorretchea , XV. mendecoa.

Lesacar ospetsuac Aldatu

 
Estitchu Fernandez , lesacar ospetsuetaco bat

Argazqui galeria Aldatu

Referenciac Aldatu

Ikus, gainera Aldatu

Campo estecac Aldatu

Euscarazco Wikipedian bada athari bat, gai hau duena:
Naffarroa