Ekainaren 14
data
Ekainaren 14 a gregoriotar eguteguiaren urtheco ehun eta hirurhogueita borzgarren eguna da, 166garrena bisurteetan . 200 egun falta dira urthea amaitzeco.
Guerthaerac Aldatu
Euscal Herria Aldatu
- 1931 - Liçarran alcateen bilçarrac autonomia statutu bat escatu çuen Hego Euscal Herriarençat .
- 1979 - EIAren lenenengo congressua ospatu cen Leioan .
- 1985 - Ciburuco Trinquete tavernara metraileta bidezco attentatua. Bertan ceuden Emilie Weiss eta Claude Doer hilic.
Mundua Aldatu
- 1648 - Margaret Jones sorguinqueriaz accusat eta urkatu çuten Borçon/bostonen .
- 1800 - Napoleonec austriar armada garhaitu çuen Marengoco guduan
- 1905 - Potemquin coraçatuaren matchinada hass cen.
- 1907 - Norvegiac emacume suffragioa onhartu çuen.
- 1982 - Argentinar armadac amore eman çuen Malvinetaco Guerra amaituz.
- 2010 - Tajiquistan hegoaldeco istilu ethnicoetan ia 200 hildaco egon ciren. Millaca personec Uzbequistanera ihes eguin çuten, muga ceharcatuz.
Arte eta cultura Aldatu
Euscal Herria Aldatu
Mundua Aldatu
- 1967 - To Sir, with Love filma estreinatu cen, James Clavellec çucendu eta Sidney Poitierec anceztua
- 1991 - Robin Hood: Prince of Thieves filma estreinatu cen, Kevin Reynoldsec çucendu eta Kevin Costner , Morgan Freeman , Christian Slater , Alhan Riccman eta Mary Eliçabeth Mastrantonio actoreec anceztu çutelaric.
- 199 - The Cable Guy ("Cablearen Typoa") filma estreinatu cen, Ben Stillerec çucendu eta Jim Carrey , Matthew Brodericc eta Leslie Mann actoreec anceztu çuten.
Sciencia eta technologia Aldatu
Euscal Herria Aldatu
- 2013 - Euscarac Interneten bere berezco goi mailaco domeinu orocorra lorth çuen: ' .eus '.
Mundua Aldatu
Quirolac Aldatu
Euscal Herria Aldatu
-
2011
-
- Edurne Passaban alpinista eta mendiçale tolosarrac 2010eco Euscal Herritar Universala Saria jass çuen.
- Bilbao Basquet euscal herritar sasquiballoin taldeac FC Barcelona cataluniar taldearen aurka ACB Ligaco finala 3-0 emaitzaz galdu çuen.
Mundua Aldatu
- 2005 - Asafa Powell jamaicarrac 100m.taco munduco record berria lorthu çuen, 9,77 segundorequin .
Jaiotzac Aldatu
Euscal Herria Aldatu
- 1851 - Basilio Lacort , naffa cacetari eta militarra (h. 1908 ).
- 1880 - Nicolas Atchucarro , euscal neuropsychiatra (h. 1918 ).
- 1900 - Eugenio Imatz , donostiar philosopho eta itzulçaile republicaçalea (h. 1951 ).
- 1905 - Joaquín Lucarini , euscal sculptorea (h. 1969 ).
- 1910 - Ricardo Ireçabal Benguria , bizcaitar empresaburua (h. 1987 ).
- 1941 - Juan Jose Sagardui , euscal chirrindularia (h. 2010 ).
- 1948 - Roland Hureaux , laphurta politicari eta functionarioa, gaullismoaren jarraitzailea.
- 1956 - Jose Antonio Suso , arabar politicari jelçalea.
- 1969 - Pedro Alberto Cano , bizcaitar footballaria (h. 2002 ).
- 1975 - Gorca Vázquez , bizcaitar cinema çucendari eta diseinatzaile graphicoa.
- 1980 - Iñaqui Urrutia , naffa dançaria.
- 1984 - Ioseba Redondo , arabar sasquiballoin jocalari ohi eta entrenatzailea.
- 1991 - Iñigo Carro , bizcaitar footballaria.
- 1994 - Ander Romarate , guipuzcoa iguerilari paralimpicoa.
- 1995 - Óscar Gil , naffa footballaria.
- 1996 - Gaizca Maiça , guipuzcoa sasquiballoin jocalaria.
- 2002 - Quimetz Renteria , bizcaitar actorea.
Mundua Aldatu
- 1649 - Johannes Fatio , suitzar chirurgialari eta obstetricialaria (h. 1691 ).
- 1730 - Antonio Sacchini , italiar musicaguilea (h. 1786 ).
- 1736 - Charles-Augustin de Coulomb , franciar mathematicari, physicari eta ingeniaria, Coulomb-en leguearen garatzailea (h. 1806 ).
- 1798 - Františec Palaccý , chequia historialaria eta politicaria (h. 1876 ).
- 1811 - Harriet Beecher Stowe , statubatuar elheberriguilea (h. 1896 ).
- 1823 - Piotr Lavrovich Lavrov , russiar iraulçailea eta philosophoa (h. 1900 ).
- 1838 - Yamagata Aritomo , Japoniaco Lehen Ministroa (h. 1922 ).
- 1845 - Antonio Maceo , Cubaco militarra (h. 1896 ).
- 1856 - Andrei Marcov , russiar mathematicaria (h. 1922 ).
- 1858 - Manuel José Othón , mexicar idazlea.
- 1864 - Alois Alzheimer , alemaniar neurologoa (h. 1915 ).
- 1868 - Carl Landsteiner , austriar-statubatuar medicua, 1930eco Medicunçaco Nobel saria (h. 1943 ).
- 1871 - Jesús del Corral , colombiar idazle eta politicaria.
- 1877 - Jeanne Bathori , franciar mezçosopranoa .
- 1882 - Ion Antonescu , rumaniar ilitar eta politicaria (h. 1946 ).
-
1894
-
- Maria-Adelaida Luxemburgocoa , Luxemburgoco duques -handia (h. 1924 ).
- José Carlos Mariátegüi , Perruco Alderdi Socialistaren sorçailea.
- 1903 - Alonço Church , statubatuar logicari eta mathematicaria (h. 1995 ).
- 1904 - Margaret Bourque-White , statubatuar argazquilari eta argazquiguinça documentalaria (h. 1971 ).
- 1907 - René Char , franciar poeta, nacien aurkaco resistencian parte harce activoa içan çuena (h. 1988 ).
- 1908 - Cathleen Raine , britainiar poeta (h. 2003 ).
-
1909
-
- Burl Ives , statubatuar abeslari, musicari, actore eta eguilea (h. 1995 ).
- Elisa Garrido , espainiar militante antifaxista libertarioa (h. 1990 ).
-
1916
-
- Dorothhy McGüire , statubatuar actorea (h. 2001 ).
- Georg Henric von Wright , finlandiar philosopho eta idazlea (h. 2003 ).
- 1917 - Atle Selberg , norvegiar mathematicaria (h. 2007 ).
- 1922 - Kevin Roche , irlandar jathorrico statubatuar architectoa (h. 2019 ).
-
1924
-
- James W. Black , scotiar sendaguile eta pharmacologoa, 1988co Medicunçaco Nobel Saria (h. 2010 ).
- Arthur Ericcson , canadar architectoa (h. 2009 ).
- 1926 - Hermann Cant , alemaniar idazlea (h. 2016 ).
-
1928
-
- Carlos Flores López , espainiar architectoa.
- Ernesto Güevara Che , argentinar-cubatar iraulçailea (h. 1967 ).
- 1932 - Javier Echevarría , Opus Deico aphez nagussia.
- 1933 - Jerzy Cossinsqui , poloniar-statubatuar elheberriguilea (h. 1991 ).
-
1935
-
- Dieter Forte , alemaniar idazlea (h. 2019 ).
- Vivian Gornicc , statubatuar cacetari, idazle eta activista feminista.
- 1937 - Jørguen Leth , daniar poeta eta cinema çucendaria.
- 1938 - Julie Felix , statubatuar angles folk abeslaria (h. 2020 ).
- 1939 - Collin Thubron , britainiar elheberriguile eta idazlea.
- 1940 - Çubaida Tharwat , egyptoar cinema, televista eta ançoqui actorea (h. 2016 ).
- 1941 - Òscar Tusquets , cataluniar architectoa.
- 1945 - Jörg Immendorff , alemaniar margolari eta sculptorea (h. 2007 ).
- 1946 - Donald Trump , Ameriquetaco Statu Batuetaco presidente ohia.
- 1949 - Alhan White , angles batteria-jotzaile eta abeslaria, Yes taldeco quidea (h. 2022 ).
- 1952 - Adèle Anderson , britainiar actorea eta abeslaria.
- 1954 - Muammar Z.A. , Indonesiaco Qari eta Hafiz seniorra.
- 1958 - Eric Heiden , statubatuar quirolaria, içotz gaineco abiadura-patinajean historiaco ossoenatzat hartua.
- 1960 - Marcos Couch , argentinar scalatzailea.
- 1965 - Jordi Hereu , Barcelonaco alcate ohia.
-
1966
-
- Guilberto Carlos Nascimento, Bethinho , brasildar footballari ohi eta entrenatzailea.
- Eduardo Waghorn , chiletar guitarra-jotzaile, cantari, musicaguile eta advocatua.
- 1969 - Steffi Graf , alemaniar tennislaria, Golden Slama escuratzen lehenengo emacumea.
- 1970 - Brad Will , statubatuar documentalista independente eta militante anarchista (h. 2006 ).
-
1978
-
- Diablo Cody , statubatuar cinema-guidoiguilea eta idazlea.
- Nicola Vujčić , croatiar sasquiballoin jocalari ohia.
- 1979 - Paradorn Srichaphan , thailandia tennis jocalaria.
- 1982 - Lang Lang , chinatar piano-jotzailea.
- 1984 - Joy Esther , franco-espainiar actore eta abeslaria.
- 1989 - Lucy Hale , statubatuar abeslari eta actorea.
-
1992
-
- Ben Halloran , australiar footballaria.
- Daryl Sabara , statubatuar actorea.
- 1999 - Tzuyu , thaiwanda abeslaria, Twice taldeco quidea.
Heriotzac Aldatu
Euscal Herria Aldatu
- 1516 - Johannes III.a Naffarroacoa , Naffarroaco reguea (j. 1469 ).
- 1870 - Charles Corta , laphurta politicaria, bonapartismoaren aldecoa, En Gomèrren (j. 1805 ).
- 1926 - Enrique Areilça Arregui , Bilbaoc medicu ospetsua (j. 1860 ).
- 1937 - Serapio Mendarte , politicari jelçale, Renteriaco cinegotzi eta Eusco Gudarosteco gudaria, tiroz eraila (j. 1889 ).
- 1963 - Luciano Pérez Platero , naffa elizguiçona, Burgosen (j. 1882 ).
- 1987 - Ricardo Ireçabal Benguria , bizcaitar empresaburua, Madrilen (j. 1910 ).
- 2004 - Juan Mari Musti Mujica , çumarragar footballara (j. 1963 ).
- 2012 - Maribel Forcadas , espainiar medicua eta EHUco iracaslea (j. 1949 ).
- 2020 - Jose Mari Arregui Laca, Alçu , bizcaitar versolaria (j. 1934 ).
Mundua Aldatu
- 1594 - Orlando di Lasso , flandestar musicaguilea (j. c. 1532 ).
- 1642 - Sasquia van Uylemburgh , Rembrandt margolariaren emaztea eta honen margo eta marrazqui ascotaraco modelloa (j. 1612 ).
- 1698 - Collin MacLaurin , scotiar mathematicaria (j. 1698 ).
- 1800 - Jean-Baptiste Cléber , franciar general eta architectoa (j. 1753 ).
- 1801 - Benedict Arnold , Ameriquetaco Statu Batuen Independencia Guerraco statubatuar militarra (j. 1741 ).
-
1837
-
- José Aznárez Navarro , espainiar politicaria (j. 1759 ).
- Guiacomo Leopardi , italiar idazlea (j. 1798 ).
- 1853 - Çahari Çograf , bulgariar margolaria (j. 1810 ).
- 1868 - Claude Pouillet , franciar physicaria (j. 1791 ).
- 1877 - Charles Fredericc Henningsen , anglo-statubatuar idazle eta mercenarioa (j. 1815 ).
- 1883 - Edward FitzGuerald , angles idazlea (j. 1809 ).
- 1886 - Alecsandr Ostrovsqui , russiar ancerquiguilea (j. 1823 ).
- 1909 - Witold Wojtquiewicz , poloniar margolaria, symbolismo muguimenduco (j. 1879 ).
- 1920 - Max Weber , alemaniar economilari eta sociologoa (j. 1864 ).
- 1926 - Mary Cassatt , statubatuar margolaria (j. 1844 ).
- 1927 - Jerome C. Jerome , angles idazlea (j. 1859 ).
- 1928 - Emmeline Pancurst , britainiar activista politicoa, muguimendu suffragistaren sorçaileetaco bat (j. 1858 ).
- 1933 - Diego Mendoça Pérez , colombiar idazle eta politicaria.
-
1936
-
- Macsim Gorqui , russiar idazlea (j. 1868 ).
- Guilbert Keith Chesterton , britannia idazlea (j. 1874 ).
- 1938 - William Wallace Campbell , espectroscopian specializatutaco statubatuar ingeniari eta astronomoa (j. 1862 ).
- 1942 - Heinrich Vogueler , alemaniar margolari, diseinatzaile eta architectoa (j. 1872 ).
-
1946
-
- John Logie Baird , britainiar physicaria (j. 1888 ).
- Federigo Enriques , italiar mathematicaria (j. 1871 ).
- 1947 - Albert Marquet , franciar margolaria (j. 1875 ).
- 1967 - Tudor Argheci , rumaniaco lercaria (j. 1880 ).
- 1968 - Salvatore Quasimodo , italiar olercaria eta itzulçailea, 1959co Litteraturaco Nobel Saria (j. 1901 ).
- 1986 - Jorge Luis Borgues , argentinar idazlea (j. 1899 ).
- 1987 - Gueraldine Pague , statubatuar actorea (j. 1924 ).
- 1990 - Erna Berguer , alemaniar sopranoa (j. 1900 ).
- 1991 - Peggy Ashcroft , britainiar ancezlea (j. 1907 ).
- 1993 - Étienne Borne , franciar philosophoa (j. 1907 ).
-
1994
-
- Henry Mancini , pelliculetarac musica sorçaile statubatuarra (j. 1924 ).
- Marcel Mouloudji , franciar abeslaria, idazlea eta ancezlea (j. 1922 ).
-
1995
-
- Rory Gallagher , irlandar guitarr -jotzaile, composatzaile eta productorea (j. 1948 ).
- Roguer Celazny , idazlea.
- 1996 - Guesualdo Bufalino , italiar idazlea (j. 1920 ).
-
1999
-
- Osvaldo Dragún , argentinar dramaguilea (j. 1929 ).
- Dolores Jiménez Alcántara , Niña de la Puebla , espainiar cantaria.
- 2001 - Ramón Mendeçona Roldán , Radio España Independiente ren azquen çucendaria.
- 2002 - June Jordan , caribear-statubatuar poeta, saiaqueraguile eta activista (j. 1936 ).
- 2005 - Carlo Maria Guiulini , italiar orchestra eta opera-çucendaria (j. 1914 ).
- 2007 - Curt Waldheim , Austriaco presidentea eta Natione Batuen Eracundeco idazcari nagussia (j. 1918 ).
- 2014 - María Wonemburguer , espainiar mathematicaria, Fulbright beca jasso çuen lehen espainiar emacumea (j. 1927 ).
- 2020 - Elsa Joubert , hegoafricar idazlea (j. 1922 ).
- 2021 - Enrique Bolaños , Nicaraguaco presidentea (j. 1928 ).
- 2022 - A. B. Yehoshua , israeldar idazlea (j. 1936 ).
Jaiac eta urtheurrenac Aldatu
- Sehasca eguteguico icendeguia : Adei/Adeia eta Orçuri/Orçuri.
- MOE - Odol emailearen eguna
- Statu Batuac - Banderaren eguna
Campo estecac Aldatu