Arroxela
Arroxela [1] ( francesez La Rochelle ) Itsas Charente (17) departamenduco hiriburua da, Oceano Atlanticoaren ercean dagoena. Francia mailan arrançari dagoquione Arroxelaco portuac garranci handia du.
Arroxela
La Rochelle |
|||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Franciaco udalerria | |||||||||
|
|||||||||
|
|||||||||
Administrationea | |||||||||
Statu burujabe |
![]() |
||||||||
Franciaren banaqueta administrativoa |
![]() |
||||||||
Escualdea |
![]() |
||||||||
Departamendua |
![]() |
||||||||
Alcatea |
Maxime Bono
(en)
![]() |
||||||||
Icen officiala | La Rochelle | ||||||||
Jathorrizco icena | La Rochelle | ||||||||
Posta codea |
17000
|
||||||||
Geographia | |||||||||
Coordenatuac | 46°09′34″N 1°09′05″W / 46.1594°N 1.1514°W 46°09′34″N 1°09′05″W / 46.1594°N 1.1514°W | ||||||||
![]() |
|||||||||
![]() |
|||||||||
Açalera | 28.43 cm² | ||||||||
Altuera | 4 m | ||||||||
Mugaquideac | Aytré , L'Houmeau , Lagord , Périgny , Puilboreau eta Rivedoux-Plague | ||||||||
Demographia | |||||||||
Biztanleria |
77.205
(
2019co
urtharrilaren 1a
)
![]() |
||||||||
|
|||||||||
Densitatea | 2.715,62 bizt/cm² | ||||||||
Informatione guehigarria | |||||||||
Telephono aurrizquia |
546
|
||||||||
Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||
Hiri senidetuac |
Petroçavodsc
,
Lübecc
,
New Rochelle (New York)
,
Acre
,
Essauira
,
Santiago de Figüeiró
(en)
![]() |
||||||||
larochelle.fr |
Johannes Leiçarragac hiri honetan arguitaratu çuen Testamentu Berria 1571ean , euscarazco lehen Biblia .
Historia Aldatu
X. mendean lehembici aguirietan aguertu cenean herrixcac Rochella ( gascoizco Roche - haitz- hitzaren chiquigarria) çuen icena. XI. mendean hiri-guthun ( charte de commune ) lorthu çuen.
Ré uhartetic guertu bere cocapen strategicoari esquer, Euscal Herria eta Bretainia arteco portu nagussi bilhacatu cen eta Anglaterra eta Hansarequin merkataritza-harreman estuac landu cituen. Ehun Urtheco Guerran anglesen escuetan içan cen 1372an , Arroxelaco guduan Gaztelac anglesac menderatu arte. [referencia bhar]
Merkataritza-harremanac eta Parisetic urrun egoiteac reforma bulçatu çuen hirian eta protestanteen hiriburu bilhacatu cen [2] . 1571n bertan babestu ciren higanotac Joana III.a Naffarroacoac çucenduac. Carlos IX.a Franciacoac autonomia hau bucatzeco asmoz, hiria setiatu çuen baina anglesen lagunçari esquer hiria eustea lorthu çuen.
XVIII. mendearen hassieran, biztanleriaren % 90a protestante cen eta ardo, gatz, bacailao eta Canadatic cethoce larruen salerosquetez vici cen. Baina Richelieu cardinalac eta Luis XIII.a Franciacoac ecin egoera mantendu eta hiria berriro setiatu çuten . Setio gogor honen ostean hiriac bere escubideac eta biztanleriaren % 20a galdu cituen. Catholicismora aldatu ( dragonnades ) nahi ez çutenec erbesteratzea erabaqui eta iheslariec New Rochelle sorth çuten Ameriquetaco Statu Batuetan [3] .
XVIII. mendean merkataritza berphiztu eta sclavotza , açucre, cafe eta anilei esque opharotassun-garaiac itzuli ciren.
Bigarren Mundu Guerran , alemaniar criegsmarine c portuaren garranci strategicoaz ohartu eta itsaspecoençat base handia eraiqui çuen. Berriro setiatua, hiria Paris baino bederatzi hilabethe beranduago errenditu cen. Ascatua içaiteco Franciaco azquen hiria içan cen [4] .
Auçoac Aldatu
Auçoa | Biztanleria | Dendac | Industriac | Elkarteac |
Centre-ville | 10.827 | 1.400 | 88 | 137 |
Fetilly - Bel air - La Trompettte | 5.354 | 71 | 15 | 35 |
La Guenette | 4.341 | 244 | 20 | 17 |
Lafond - Prieuré - Beauregard | 6.131 | 59 | 10 | 26 |
Laleu - La Pallice - La Rossignolette - Vaugouin | 6.942 | 254 | 95 | 31 |
Les Minimes | 6.137 | 275 | 59 | 23 |
Mireuil - Saint-Maurice | 15.091 | 111 | 9 | 50 |
Port-Neuf | 5.290 | 40 | 4 | 25 |
Saint-Éloi | 4.772 | 121 | 37 | 20 |
Tasdon - Bongraine | 5.684 | 59 | 14 | 18 |
Villeneuve-les-Salines - Petit Marseille | 9.486 | 64 | 12 | 38 |
Guztira | 80.055 | 2.698 | 363 | 420 |
Clima Aldatu
Datu climaticoac (Arroxela) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eca | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aça | Abe | Urtecoa |
Batez berceco temperatura maximoa (°C) | 8.5 | 9.9 | 12.1 | 14.7 | 17.9 | 21.3 | 23.8 | 23.5 | 21.8 | 18.0 | 12.6 | 9.2 | 16.1 |
Batez berceco temperatura (ºC) | 5.9 | 6.9 | 8.7 | 11.1 | 14.3 | 17.5 | 19.8 | 19.6 | 17.8 | 14.2 | 9.4 | 6.6 | 12.7 |
Batez berceco temperatura minimoa (°C) | 3.4 | 4.0 | 5.4 | 7.4 | 10.7 | 13.7 | 15.8 | 15.7 | 13.7 | 10.5 | 6.3 | 3.9 | 9.2 |
Pilatutaco precipitationea (mm) | 82.5 | 66.1 | 57.0 | 52.7 | 61.1 | 42.9 | 35.1 | 46.4 | 56.5 | 81.6 | 91.8 | 81.8 | 755.3 |
Eguzqui orduac | 84 | 111 | 174 | 212 | 239 | 272 | 305 | 277 | 218 | 167 | 107 | 85 | 2250 |
Ithurria: Weatherbase [6] |
Biztanleria Aldatu
1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | 1856 | 1861 |
12.327 | 14.629 | 14.857 | 16.720 | 17.465 | 16.507 | 16.175 | 18.904 |
1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | 1901 |
18.710 | 19.506 | 19.583 | 22.464 | 23.829 | 26.808 | 28.376 | 31.559 |
1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1945 | 1954 |
33.858 | 36.371 | 39.770 | 41.521 | 45.043 | 47.737 | 48.923 | 58.799 |
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2008 |
66.590 | 73.347 | 75.367 | 75.840 | 71.094 | 76.584 | 77.196 | 75.822 |
2009 | |||||||
74.707 | |||||||
1858an , Saint-Maurice eta Cognehorseco çath bat hartu cituen barne. 1880an Laleu . |
Ikustecoac Aldatu
- Portu-çaharra ( Vieux-Port ), bere Erdi Aroco dorre çainçaileequin.
- Grosse Horlogue athe .
- Phizcundetar udaletchea.
- Franc Delmas lorateguia.
- Bout du Monde (munduco amaiera) itsasarguia.
Hezcunça Aldatu
Quirola Aldatu
- Atlantique Stade Rochelais : Hirico rugby talde professionala da.
Arroxelar eçagunac Aldatu
- Jacques Nicolas Billaud-Varenne , politicaria.
- Aimé Bompland , bota/votaniaria .
- William-Adolphe Bougüereau , margolaria.
- Jean-Loup Chrétien , astronauta.
- John Theophilus Desaguliers , mathematicari .
- Guy-Victor Duperre , almirantea.
- Jean Duvignaud , idazlea.
- Eugène Fromentin , idazle eta margolaria.
- Bernard Guiraudeau , actorea.
- Guy Laroche , diseinatzailea.
- Melissa Lauren , actore pornoa.
- Fabrice Neaud , comiquiguila .
- René Antoine Ferchault de Réaumur , naturalista, entomologo, meteorologo eta idazlea.
Herri eta hiri senidetuac Aldatu
Arroxelac honaco hiri senidetuac ditu [7] :
- Lübecc ( Alemania ) (1988)
- New Rochelle (New York) ( Ameriquetaco Statu Batuac ) (1910)
- Newport (Rhode Island) ( Ameriquetaco Statu Batuac )
- Acre ( Israel ) (1972)
- Essaouira ( Marocco ) (1999)
- Santiago de Figüeiró ( Portugal ) (2003)
- Petroçavodsc ( Russia ) (1973)
Iruditeguia Aldatu
-
Euscal arrançaleen onciac.
Referenciac Aldatu
- ↑ 36. araua. Euscalçaindia (Noiz consultatua: 2010-9-24) .
- ↑ Cnecht, Robert Jean. The rise and fall of Renaissance France, 1483–1610 . , 355 or. .
- ↑ Camil, Neil. (2004). Fortress of the soul: violence, metaphysics, and material life. , 584 or. .
- ↑ Philippe Barbour, Dana Facaros, Michael Pauls. France. , 356 or. .
- ↑ Ithurriac : ville-larochelle.fr , INSEE 2004 eta CCI 1998 .
- ↑ Weatherbase. (2011). Weatherbase: Weather for La Rochelle, France. .
- ↑ www.ville-larochelle.fr. La Rochelle: Twin towns. .
Campo estecac Aldatu
- Arroxelaco webgune officiala (Francesez