Aguer Vasconum

Articulu hau romatarren garaico euscal lurçorua buruzcoa da; beste erranahietaraco, ikus « Aguer ».

Aguer Vasconum (lat. «Euscaldunen lurra») vascoiac menderatzean sorthutaco aguer publicus edo lurçoru publicoa içan cen.

Romatarcearen garaian, iristerraçac ciren eremuac ciren. Duero arroa, Ebro ibaia eta Akitaniaco arroa lotzen cituzten bideetatic guerthu ceuden, eta bideei lothurico truquea garatu cen haietan. Alderdi horri contrajarria, saltus vasconum delacoa bazterreco aldea cen, mendialdea, iristeco çaila eta usadiozco abelçainça sostengu nagussia çuena. ^[1] ^[2]

Iruña-Veleia , Gasteiztic 10 kilometro mendebaldera dagoen hiri romatarra lurçoru honetan cocatuta dago.

Interpretatione geographicoa Aldatu

Vascoien lurraldeari buruz Aguer eta Saltus terminoac aguertu cirenez, bi eremu horiec berheici dira garai horretaco euscal lurraldea çathitzeco. Euscarac viciric iraun içana romatarce ahularequin lothu içan da, eta euscara berheciqui viciric egon denez Saltus arequin bat eguiten çuen lurraldean, romatarceric gabeco eremutzat hartu da ^[3] ^[4] ^[5] .

Interpretatione horren arauera, romatarren administrationean bi alhor osso desberdinac içan ciren Saltus eta Aguer delacoac. Saltus a mendicoa, basocoa, bazter xamarrean gueratzen da. Aguer rean, berriz, açalcen da bere anhiztassunean romatarren administrationea.

Geographicoqui, Saltus a, funsean Guipuzcoa eta Bizcaia cirela erran daiteque, eta baita, Mediterraneoco isurialdean, Jacatic Iruñerainoco marra eguinez, ipharraldera gueratzen diren lurrac. Uste da lurralde menditsu honetan vici cirenac romatarren guiçarteari mucin eguinez ceudela, eta romatarren aldetic ere, ez çuela interes berheciric esparruac ^[6] . Martín Duqueren arauera, visione honec balerauco/valio içan du pensatzeco euscalduna modu independentean, basoan eta romatartu gabe vici cena cela eta, contrastean, Ebro ibarrean campoco eraguinaren mempe vici içan direnac vici cirela, XX. mendean eguindaco interpretatione politicoac indartuz ^[7] .